Η ορεινή… συμπολιτεία των 46 χωριών του Ζαγορίου είναι ένας τόπος που μαγεύει! Οι υπέροχοι πέτρινοι ξενώνες, οι γραφικές ταβερνούλες, η δουλεμένη πέτρα που κυριαρχεί παντού αλλά και το μοναδικό περιβάλλον τους θα μας καλούν κοντά τους πάντα!
Ασπράγγελοι
Ιδανικό ορμητήριο
Είναι το πρώτο χωριό που συναντάµε κατευθυνόµενοι για το κεντρικό Ζαγόρι, σε υψόµετρο 1.000 µ., στις πλαγιές του όρους Μιτσικέλι. Είναι, επίσης, η έδρα του δήµου Ζαγορίου. Αναφέρεται πρώτη φορά τον 14ο αιώνα, παρουσίασε µεγάλη ανάπτυξη τον 16ο και 17ο αι., ενώ µέχρι το 1927 ονοµάζονταν «Δοβρά» ή «Ντοβρά». Στην Κατοχή, το χωριό πυρπολήθηκε από τους Ναζί, στις 15 Ιουλίου 1943, σε αντίποινα για την αντιστασιακή δράση στην περιοχή. Με την πρώτη µατιά, οι Ασπράγγελοι δεν δίνουν την εντύπωση ότι είσαι σε αυτό που λέµε «τυπικό» Ζαγόρι, µε σηµαντική διαφορά ότι το χωριό είναι προσβάσιµο σε όλα του τα σηµεία από αυτοκίνητο – αλλά αυτό δεν σηµαίνει ότι υστερούν σε γραφικότητα. Στην κεντρική πλατεία, σηµαντική είναι η εκκλησία της Παναγίας, η οποία, αν και σχετικά… καινούρια, του 1915, είναι στο παραδοσιακό αρχιτεκτονικό στυλ της περιοχής. Επίσης, η εκκλησία του Αγίου Νικολάου (1776), αλλά και το παλιό µοναστήρι της Δοβράς, του 1600. Η σηµερινή εικόνα του οικισµού, που ολοένα καλυτερεύει, οφείλεται στους κατοίκους, αλλά και στη δηµοτική αρχή, που προσπαθεί να δώσει στους Ασπραγγέλους τη χαµένη τους αίγλη. Υπέροχοι παραδοσιακοί ξενώνες στεγάζονται σε αναστηλωµένα ή ανακαινισµένα αρχοντικά και προσφέρουν στους επισκέπτες ιδανική διαµονή.
Πού θα μείνουμε:
• Σε ένα από τα πιο ωραία σηµεία του χωριού, το Αιολίδες είναι ένα πετρόκτιστο συγκρότηµα πολυτελών κατοικιών. Με ονόµατα από τις 5 κόρες του µυθικού θεού των ανέµων Αιόλου, οι διώροφες προσεγµένες κατοικίες των 75 τ.µ. είναι πλήρως εξοπλισµένες και προσφέρουν µια αίσθηση οικειότητας. Καθεµιά έχει το δικό της χαρακτήρα και µπορεί να φιλοξενήσει µια οικογένεια ή µια µεγάλη παρέα (2-6 άτοµα). Οι ευρύχωρες κρεβατοκάµαρες, τα περίτεχνα ταβάνια, τα χειροποίητα ρουστίκ έπιπλα, τα τζάκια, το έντονο στοιχείο της πέτρας και του ξύλου στη διακόσµηση, όλα αποπνέουν ζαγορίσια αρχοντιά. Tιµή: Από €70/δίκλινο.
( Ασπράγγελοι, τηλ. 26510 22910, κιν. 6937 086510, www.aiolides.com)
• Στο Μελίτειον, µε τα 10 δωµάτιά του. Πετρότκιστο αρχοντικό, µε ξύλινα πατώµατα και παραδοσιακά έπιπλα, αποπνέει θαλπωρή και αρχοντικό χαρακτήρα. Στα συν ο χώρος δίπλα στο τζάκι. Aπό €70. (τηλ. 26530 22659, www.visitzagori.gr)
• Σε ένα από τα 5 πολυτελή δωµάτια του παραδοσιακού ξενώνα Ελευθερία, επίσης σε παλιό πέτρινο σπίτι, ζαγορίσιας αισθητικής. Καλόγουστα δωµάτια, µε πολλές ανέσεις! Από €50. (τηλ. 26530 22674, www.xenonas-eleftheria.gr)
Πού θα φάμε:
• Το Montaza είναι ένας χώρος που λειτουργεί µόλις ενάµιση χρόνο και έχει καθιερωθεί ήδη ως µια από τις καλύτερες προτάσεις για καφέ, ποτό και φαγητό σε όλα τα Ζαγόρια. Γήινες αποχρώσεις, vintage πινελιές, ρετρό φωτογραφίες δίνουν έναν νοσταλγικό και ταυτόχρονα ταιριαστό στην περιοχή χαρακτήρα. Από το πρωί µε καφέ και φανταστικό πρωινό µε τοπικά προϊόντα µέχρι αργά το βράδυ για ποτό δίπλα στο τζάκι και… ποιοτικά ακούσµατα από βινύλιο, το Montaza δικαιολογεί τη φήµη που έχει κερδίσει. Όσο για το µενού, έχει παραδοσιακή κουζίνα, µε αγνά υλικά. Αχνιστές σούπες, µαγειρευτά, χειροποίητες πίτες, ντόπια κρέατα είναι µερικά από αυτά που µπορεί να απολαύσει κανείς εδώ. Καθηµερινά από τις 09:00-όσο πάει. (Ασπράγγελοι, τηλ. 26530 25920, κιν. 6939 768123)
Δίλοφο
Αυθεντικό Ζαγόρι
Το Δίλοφο είναι ένα πραγµατικά κουκλίστικο χωριό, που έχει διατηρήσει τον 100% παραδοσιακό χαρακτήρα του, γεγονός στο οποίο συνέβαλε και η ανακήρυξή του σε διατηρητέο. Μεταξύ άλλων, απαγορεύεται η διέλευση αυτοκινήτων από το χωριό – γι’ αυτό και θα πρέπει υποχρεωτικά να παρκάρετε στην είσοδό του. Βρίσκεται σε υψόµετρο 800 µ. και οι παλιότεροι το ξέρουν ως Σωποτσέλι (στα σλαβικά σηµαίνει «τόπος µε πολλά νερά»). Στα τέλη του 19ου-αρχ. 20ού αιώνα πολλοί από τους κατοίκους του πλούτισαν κάνοντας εµπόριο στην Αίγυπτο. Εντυπωσιάζει η λιθόστρωτη πλατεία του µε τον υπεραιωνόβιο πλάτανο, αλλά και το µεγαλύτερο αρχοντικό σε όλα τα Ζαγόρια, το αρχοντικό του Μακρόπουλου, µε ύψος 13,50 µ. Παρότι γενικώς κρατιέται µακριά από την… πολυκοσµία, τώρα µπαίνει δυνατά στον τουριστικό χάρτη και σε αυτό έχουν συµβάλει δυο υπέροχοι ξενώνες που ξεκίνησαν πέρυσι, το Αλθαία και το Αίθριο. Αξίζει να δείτε, επίσης, την εκκλησία της Κοιµήσεως της Θεοτόκου, αλλά και να περπατήσετε σε µονοπάτια!
Πού θα μείνουμε:
• Το Αλθαία στεγάζεται σε υπέροχο πέτρινο αρχοντικό. Οι 4 σουίτες και το studio του είναι πάρα πολύ άνετα, µε προσεγµένη επίπλωση, έχουν όλα τζάκι, ενώ εντύπωση κάνουν τα γλυκά τους χρώµατα. Θαυµάσια είναι και η κάτω σάλα, µε το café και το εστιατόριο. Κι εδώ ξύλο και πέτρα, σε συνδυασµό µε τα περίτεχνα ταβάνια δηµιουργούν µια ατµόσφαιρα που σε «κρατάει». Το εστιατόριο µαγειρεύει πιάτα µε τοπικά υλικά, τιµώντας τη ζαγορίσια γαστρονοµική παράδοση. Ένα τσιπουράκι ή ένα κρασί δίπλα στο αναµµένο τζάκι είναι µαγεία! Τιµή: Από €70/δίκλινο. Ανοιχτά όλο το χρόνο. Το εστιατόριο καθηµερινά 12:00-όσο πάει. Από €10/άτοµο. ( Δίλοφο, τηλ. 26530 25905, κιν. 6944 6843604, www.althaiahotel.com)
• Το Aίθριο, στεγασµένο σε πέτρινο αρχοντικό του 17ου αι., είναι άψογα ενταγµένο στο γραφικό χωριό. To µικρό ξενοδοχείο, σε boutique λογική, στην κεντρική πλατεία, είναι από τα ελάχιστα ζαγορίσια αρχοντικά µε εσωτερική αυλή, εξού και το όνοµά του. Τα 4 δωµάτια και η σουίτα του έχουν έντονη προσωπικότητα. Ξύλινα πατώµατα, παραδοσιακά µπασιά, ενεργειακά τζάκια, πολυτελή έπιπλα, ροµαντικά κεφαλάρια, περίτεχνα ταβάνια, είναι µερικά από τα χαρακτηριστικά τους. Εξαιρετικό το lounge του, όπου γευόµαστε σπιτικό πρωινό (το οποίο τώρα είναι πιστοποιηµένο ως «Ελληνικό Πρωινό»). Από €80. ( Δίλοφο, τηλ. 26530 25902, 6974 125405, 6948 878793, 6945 853400, www.aithrio.eu)
• Στο Αρχοντικό του Διλόφου. Θα ανοίξει µετά τις 10 Δεκεµβρίου, ανακαινισµένο. (Τηλ. 26530 22455, www.dilofo.com)
• Σε ένα από τα ροµαντικά δωµάτια του ξενώνα Γαία, σε παλιό αρχοντικό. Από €50. (Τηλ. 26530 22570, www.gaia-dilofo.gr)
Πού θα φάμε:
• Στο παραδοσιακό Σωποτσέλι, στην πλατεία (λειτουργεί από το 1901), µε ψητά στα κάρβουνα, σούπες, πίτες και µαγειρευτά. Από €15. Καθηµερινά από τις 12:00. (Τηλ. 26530 22629)
• Στο καφενείο-ταβέρνα Λίθος θα γευτούµε φαγητά µαγειρεµένα µε µεράκι, από πατροπαράδοτες συνταγές. (Τηλ. 26530 22600)
• Πιάτα ηµέρας και τοπικές συνταγές στο εστιατόριο του Αλθαία. (Τηλ. 26530 25905)
Aρίστη
Η… άριστη του Ζαγορίου!
Χτισµένη σε υψόµετρο 650 µ., σε κοµβική θέση, όσον αφορά την κοντινή της απόσταση από πολλάΖαγοροχώρια, αλλά και την εκπληκτική θέα στους εντυπωσιακούς βράχους της Αστράκας, η Αρίστη είναι από τα µεγαλύτερα χωριά του Ζαγορίου. Τα τελευταία χρόνια έχει εξελιχθεί σε έναν από τους πιο δηµοφιλείς προορισµούς στην περιοχή, διεκδικώντας µερίδιο ακόµα και από το περίφηµο Πάπιγκο – στο οποίο, άλλωστε, για να φτάσεις, θα χρειαστεί να περάσεις από εδώ.
Η περιοχή έχει γνωρίσει περιόδους πολύ µεγάλης ευηµερίας, κάτι που σήµερα µαρτυρούν τα πετρόκτιστα αρχοντικά, η παλιά βρύση, οι εκκλησίες, τα µοναστήρια. Η ήπια, ευτυχώς, τουριστική ανάπτυξη που γνώρισε τελευταία η Αρίστη δεν αλλοίωσε τη γραφικότητά της. Φτάνοντας στο χωριό, µας καλωσορίζει το επιβλητικό καµπαναριό του ναού της Κοίµησης της Θεοτόκου, ο οποίος διαθέτει ιδιαίτερα αξιόλογες τοιχογραφίες Καπεσοβιτών αγιογράφων, ενώ φυσικά ξεχωρίζει ο πλάτανος της κεντρικής πλατείας. Το 200 ετών (!) καφενείο, ένα από τα πιο πολυφωτογραφηµένα σηµεία σε όλο το Ζαγόρι, στεγάζει τώρα στο ταβερνάκι Εν Αρίστη. Η ταβέρνα του Παντελή (όπως είναι στους περισσότερους γνωστή) αποτελεί λόγο για να ανέβει κάποιος µέχρι εδώ. Μετά το γεύµα κατηφορίζουµε στο café Μεσοχώρι για καφέ ή, γιατί όχι, ένα σπιτικό ρακόµελο. Εδώ και µια δεκαετία αποτελεί σηµείο αναφοράς και ξεχωρίζει για την παρεΐστικη ατµόσφαιρά του. Για τις διανυκτερεύσεις µας, έχουµε να επιλέξουµε ανάµεσα σε πανέµορφους ξενώνες και ξενοδοχεία, στα οποία επίσης κυριαρχεί η κλασική γκρίζα ζαγορίσια πέτρα και η φιλόξενη διάθεση. Από τις αγαπηµένες µας επιλογές, το Aberratio.
Πού θα μείνουμε:
• Τo Aberratio Boutique Hotel προκαλεί εντύπωση µε τον εξαιρετικό, ακόµα και για τα υψηλά standars της περιοχής, χώρο του. Το κεντρικό πέτρινο αρχοντικό δίνει έντονη αίσθηση σπιτιού, γι’ αυτό και η θαλπωρή είναι κάτι που νιώθει κανείς από την πρώτη στιγµή. Το µεγάλο µοναστηριακό τραπέζι στη reception, η δουλεµένη πέτρα, η µεγάλη ξύλινη σκάλα, τα τζάκια, όλα είναι ιδιαίτερα προσεγµένα και απηχούν το µεράκι των ιδιοκτητών. Τα 12 δωµάτιά του είναι ψηλοτάβανα, µε γήινες αποχρώσεις, ακριβά κλινοσκεπάσµατα, πολυτελή µπάνια, επώνυµα προϊόντα περιποίησης. Μια ακόµα έκπληξη, ωστόσο, µας περιµένει το πρωί, στο κοµψό εστιατόριο, µε το πλούσιο πρωινό µε τοπικά προϊόντα! Από €100/δίκλινο. ( Αρίστη, τηλ. 26530 42202, κιν. 6945 164118, www.aberratio.com)
• Στο πολυτελές Αristi Mountain Resort, µε πανοραµική θέα. Από τα δυνατά του σηµεία και το προσεγµένο εστιατόριο Salvia. Στα συν, το πλήρως εξοπλισµένο spa του! Aπό €109. (Τηλ. 26530 41330, www.aristi.eu)
• Σε ένα από τα φιλόξενα (και ανακαινισµένα) δωµάτια του adventure resort Gamila Rocks, που είναι γνωστό και για τις δραστηριότητες που διοργανώνει στο µοναδικό φυσικό τοπίο των Ζαγορίων. Aπό €75. (Τηλ. 26530 41070, www.gamilarocks.com)
• Στο Αρτσίστας Οικίες στην καρδιά του χωριού. Με τις ανεξάρτητες κατοικίες του, µοιάζει µε µικρογραφία οικισµού, ξαφνιάζοντας ευχάριστα µε τις γήινες αποχρώσεις και την αισθητική του! Από €95. (Τηλ. 26530 41908,www.artsista.gr)
Πού θα φάμε:
• Από τις αγαπηµένες µας γωνιές στο Ζαγόρι είναι το υπέροχο café bar Μεσοχώρι. Στην κεντρική πλατεία τηςΑρίστης, σε πετρόκτιστο κτήριο, τιµά την παράδοση τόσο µε το «σκηνικό» του όσο και µε τη ζεστή φιλοξενία του. Εντυπωσιάζει ο καναπές δίπλα στο τζάκι, το καλύτερο σηµείο για να αράξουµε για ένα τοπικό ρόφηµα, τσίπουρο ή ρακόµελο. Παρεΐστικο κλίµα, µουσική χαλαρή, αλλά και πιο έντονη, όταν το κέφι το απαιτεί, ενώ δεν λείπουν και τα special events, µε live µουσική! Καθηµερινά από 10:30-όσο πάει. (κιν. 6972 184500)
• Στο Εν Αρίστη, το ιστορικό καφενείο που έγινε ταβέρνα και προσελκύει πολύ κόσµο στην περιοχή. Εδώ θα δοκιµάσουµε από ζαγορίσιες πίτες και φρεσκοκοµµένες πατατούλες µέχρι σπιτικά µαγειρευτά. (Tηλ. 26530 42103)
Το ήξερες ότι…
• Το παλιό όνοµα της Αρίστης είναι «Αρτσίστα»;
• Η Αρίστη βρίσκεται στα όρια του Εθνικού Δρυµού Βίκου-Αώου;
• Το χωριό πανηγυρίζει στις 29 Αυγούστου (του Αγίου Ιωάννη), αλλά και της Ζωοδόχου Πηγής;
Άνω/Κάτω Πεδινά
Μικρά αλλά πανέμορφα!
Χτισµένα σε υψόµετρο 900 µ., µε µόλις 50 µόνιµους κατοίκους, µε ατού την εύκολη πρόσβαση από τα Γιάννενα αλλά και την κοµβική θέση σε σχέση µε τα γύρω Ζαγοροχώρια, τα Άνω Πεδινά δεν έχουν ανακηρυχτεί τυχαία παραδοσιακός οικισµός. Εκπληκτικά πέτρινα αρχοντικά, πολλά από τα οποία έχουν ανακαινιστεί και µετατραπεί σε πολυτελείς ξενώνες, προσεγµένα ταβερνάκια για φαγητό, εκατό τοις εκατό ζαγορίσια ατµόσφαιρα, µεγάλη προσοχή στην παράδοση, όλα αυτά έχουν κάνει τούτο το χωριό… πρότυπο. Ακούστηκε για πρώτη φορά πριν από 25 περίπου χρόνια, µε τον ξενώνα Σπίτι του Ορέστη, σε ένα από τα παλαιότερα αρχοντικά του Πάνω Μαχαλά. Σήµερα, οι προτάσεις διαµονής αριθµούν καµιά 10αριά (!), ενώ στα ταβερνάκια µε ψητά και µαγειρευτά έχουν προστεθεί µέχρι προτάσεις δηµιουργικής κουζίνας. Όλα, όµως, στα ίδια πρότυπα πραγµατικά ζαγορίσιας φιλοξενίας.
Από τα σηµαντικότερα αξιοθέατα του χωριού είναι η Λαµπρίδειος Οικοκυρική Σχολή και το -επιβλητικό- µοναστήρι της Ευαγγελίστριας. Ανηφορίζοντας το πέτρινο καλντερίµι, η εκκλησία του Αγίου Δηµητρίου, το παλιό δηµοτικό σχολείο και το πετρόκτιστο καµπαναριό στην κεντρική πλατεία είναι κάποια από τα σηµεία που θα προσέξει οπωσδήποτε ο επισκέπτης… Το άρωµα του ξύλου που καίγεται στα τζάκια αναµειγνύεται µε τον βουνίσιο αέρα και µας κάνει να νιώθουµε… τι πάει να πει αυθεντικό Ζαγόρι!
Πού θα μείνουμε:
• Το Μονοπάτια Mountain Resort & Restaurant έχει ανεβάσει εδώ και λίγα χρόνια τον πήχη της πολυτελούς διαµονής στο Ζαγόρι. Όλα ξεκίνησαν από το όραµα του δηµιουργού του, που αναστήλωσε παλιά σπίτια και αχυρώνες µετατρέποντάς τα σε έναν… συνοικισµό από 8 πανέµορφες πέτρινες κατοικίες, µε το επιβλητικό αρχοντικό στη µέση τους. Φυσικά, εντυπωσιάζουν τα cottages, τα ανεξάρτητα σπιτάκια 41-62 τ.µ., αλλά όλο το συγκρότηµα αποπνέει ανεπιτήδευτη πολυτέλεια και προσήλωση στην παράδοση, ωστόσο συνδυασµένη µε όλες τις ανέσεις. Το εστιατόριό του είναι πραγµατικά ένα κόσµηµα για την περιοχή, µε νόστιµη τοπική-ελληνική κουζίνα, ιδωµένη όµως µέσα από µια δηµιουργική µατιά. Το βράδυ στο υπέροχο bar ή στο άνετο καθιστικό δίπλα στο µεγάλο τζάκι θα απολαύσει κανείς ένα ποτήρι κρασί από το… ψαγµένο κελάρι του. Aπό €85. Το εστιατόριο λειτουργεί 19:00-22:30. (Άνω Πεδινά, τηλ. 26530 71116, www.monopatiaresort.gr)
• Στον ξενώνα Πρίµουλα, µε υπέροχη θέα. Τα 11 ατµοσφαιρικά του δωµάτια (από τα οποία τα 4 είναι ανεξάρτητες ή διώροφες σουίτες) αποπνέουν θαλπωρή σπιτιού. Στα συν, ο υπέροχος χώρος του πρωινού! Aπό €50. (Τηλ. 26530 71133, www.primoula.gr)
• Στο Πορφυρόν, που στεγάζεται σε παλιό αρχοντικό 160 ετών, και ξεχωρίζει τόσο για τους όµορφους χώρους του όσο και για τη ζεστή του φιλοξενία. Aπό €70. (Τηλ. 26530 71579, www.porfyron.com)
• Στον εξαιρετικό ξενώνα Πύρρειον, µε 10 δωµάτια τα οποία διαθέτουν και υψηλή αισθητική και πολλές ανέσεις. Δυνατό είναι και το εστιατόριό του. Aπό €80. Γεύµα από €12/άτοµο. Ανοιχτά 12:00-15:30 & 19:00-23:00. (Τηλ. 26530 71141, www.pirrion.gr)
• Στον υψηλής αισθητικής ξενώνα Αµαρυλλίς, σε ένα ιδιαίτερα ροµαντικό περιβάλλον, που παραπέµπει σε γαλλική εξοχή. Aπό €85. (Τηλ. 26530 71132, www.amaryllis-house.gr)
• Στον γραφικό ξενώνα Αµελικό, µε 14 δωµάτια, που συνδυάζουν παράδοση και σύγχρονες ανέσεις. Aπό €60. (Τηλ. 26530 71501, κιν. 6944772638, www.ameliko.gr)
• Τεράστια παράδοση στην αυθεντική φιλοξενία Ζαγορίου έχει το Σπίτι του Ορέστη, το οποίο, ανανεωµένο, συνεχίζει να είναι µια ιδανική πρόταση για την περιοχή. Από €60. (Τηλ. 26530 71202, www.orestishouse.gr)
Πού θα φάμε:
• Στο κουκλίστικο Dizaki, στην κορυφή του κεντρικού ανηφορικού δρόµου. Σε έναν ροµαντικής αισθητικής χώρο, µε πολλές δηµιουργικές προτάσεις. Aπό €15. Καθηµερινά από 12:00. (Τηλ. 26530 71121)
• Στην ταβέρνα της κας Σωτηρίας, που µαγειρεύει αγριογούρουνο µε πράσο, αρνάκι µε πατάτες, γίγαντες µε χόρτα στο φούρνο και σπιτικές πίτες. Από €12/άτοµο. Ανοιχτά Π/Σ/Κ. (Τηλ. 26530 71209)
• Η ταβέρνα Κώστας Ξάνθος ήταν η πρώτη στο χωριό. Η αλευρόπιτα της κας Όλγας είναι must, ενώ οι κρεατοφάγοι αρέσκονται στα ζουµερά παϊδάκια και τους µαµαδίστικους κεφτέδες. Δεν λείπουν αχνιστές σούπες, αλλά και µεζέδες για τσίπουρο. Από €10/άτοµο. Καθηµερινά από τις 12:00. (Τηλ. 26530 71289)
• Πριν φύγουµε, κάνουµε µια στάση στην Αλθαία, για σπιτικά γλυκά. Καθηµερινά 07:30-23:00. (Τηλ. 26530 71209)
Η έκπληξη!
Μπορεί να βρίσκονται στη «σκιά» των Άνω Πεδινών, όµως πρόκειται για έναν ιδιαίτερα γραφικό οικισµό, αµφιθεατρικά χτισµένο, µε πολύ παλιά πέτρινα αρχοντικά. Αποτελεί, µάλιστα, έναν από τους παλαιότερους οικισµούς του Ζαγορίου, που αναφέρεται ήδη από το 1321! Τον 17ο-18ο αιώνα, το χωριό γνώρισε µεγάλη άνθηση, καθώς εγκαταστάθηκαν εδώ πολλοί από γειτονικά χωριά, και απόδειξη της ακµής του είναι ο ναός των Ταξιαρχών, του 1611, αλλά και εκείνος του Αγίου Νικολάου. Έκπληξη αποτελεί ο αγροτουριστικός ξενώνας Ανέµη. Ένας ιδιαίτερα ζεστός και προσεγµένος χώρος, που δηµιουργήθηκε από τον Παύλο και τη Λίλα, οι οποίοι άφησαν πίσω τους τη ζωή της πόλης και έκαναν πραγµατικότητα το όνειρό τους! Εντύπωση προκαλεί ο κεντρικός χώρος µε τη µεγάλη τράπεζα δίπλα στο τζάκι και το παραδοσιακό µαγειρειό του, αλλά και ο αργαλειός! Τα 7 δωµάτιά του είναι… εµπειρία, απολύτως ενσωµατωµένα στην παράδοση της περιοχής. Φιλοξενεί εκθέσεις και διοργανώνει διάφορα παρεΐστικα events! (Τηλ. 26530 72003,
κιν. 6944 412808, www.anemi-zagori.gr)
Μονοδένδρι
Το ξακουστό!
Ίσως το γνωστότερο από τα χωριά του Ζαγορίου, ουσιαστικά από εδώ ξεκίνησε η τουριστική ανάπτυξη της περιοχής. Βρίσκεται σε άκρως προνοµιακή θέση, σε υψόµετρο 1.060 µ., κοντά στο ένα άκρο της περίφηµης χαράδρας του Βίκου. Την καλύτερη θέα του φαραγγιού έχει κανείς από την ιστορική µονή της Αγίας Παρασκευής, που µοιάζει γαντζωµένη στην άκρη του γκρεµού. Ιδρύθηκε το 1412 από τον βοεβόδα Μιχαήλ.Δεν υπάρχει περίπτωση να µη σας κερδίσει ο τόπος αυτός, µε τη θαυµάσια αρχιτεκτονική του και την ανυπέρβλητη φύση του. Περπατήστε στα καλντερίµια και ανακαλύψτε τις όµορφες εκκλησίες, το κτήριο του Ριζάρειου Εκθεσιακού Κέντρου, αλλά και το σπίτι της οικογένειας των αδελφών Ριζάρη.
Πού θα μείνουμε:
• Στον όµορφο οικογενειακό ξενώνα Κων/νου & Ελένης στον Πάνω Μαχαλά. Από €60. (Τηλ. 26530 71328, www.ke-hotel.gr)
• Στο προσεγµένο ξενοδοχείο Zagori Philoxenia. Από €45. (Τηλ. 26530 71040, www.zagoriphiloxenia.gr)
• Στο Arktouros Hotel µε τα καλαίσθητα δωµάτιά του. Από €40. (Τηλ. 26530 72000, www.hotel-arktouros.gr)
Πού θα φάμε:
• Πρωτοπόρος της τουριστικής ανάπτυξης στο Ζαγόρι, η φιλόξενη µαγείρισσα Κικίτσα έκανε must την… πίτα της, µέσα από την οµώνυµη ταβέρνα (Η Πίτα της Κικίτσας), από το 1958. Σήµερα, στα χέρια της Νίκης και του Άκη Λαδιά, συνεχίζει να γράφει ιστορία. Σε µια ρουστίκ σάλα, που βγάζει έντονο συναίσθηµα θαλπωρής, πέρα από την περίφηµη αλευρόπιτα, θα βρείτε εδώ επίσης ψητά της ώρας, κάποια µαγειρευτά, αλλά και δυνατές προτάσεις από τη σούβλα, όπως κοντοσούβλι. Από €10/άτοµο. Τip: Η φηµισµένη «πίτα της Κικίτσας» κοστίζει €17 (για 3 άτοµα). Καθηµερινά 10:00-22:00. ( Μονοδένδρι, τηλ. 26530 71340, www.ipitatiskikitsas.gr, www.visitzagori.gr)
• Για σπιτικά γλυκά στα Μυστικά της Γιαγιάς. (Τηλ. 26530 71370)
• Για ευφάνταστα πιάτα στο Κανέλα & Γαρύφαλλο στη γειτονική Βίτσα. Ανοιχτά Πέµ.-Δευτ. 13:00-21:30. (Τηλ. 26530 71671)
Μεγάλο & Μικρό Πάπιγκο
Τα κοσμοπολίτικα!
Το Πάπιγκο (Μεγάλο & Μικρό), αν και αποµονωµένο από τα υπόλοιπα χωριά του Ζαγορίου, δεν παύει να είναι εξαιρετικά δηµοφιλές – και κοσµοπολίτικο. Εντύπωση προκαλούν ο ναός του Αγίου Βλάσιου µε το εξάγωνο καµπαναριό στην είσοδο του Μεγάλου Πάπιγκου και των Ταξιαρχών στο Μικρό. Ακόµα, τα πέτρινα καλντερίµια, η απίστευτη θέα στην Αστράκα (µια από τις κορυφές του όρους Τύµφη), αλλά και η υψηλού επιπέδου τουριστική υποδοµή. Από εδώ ξεκινούν και τα µονοπάτια για αναρρίχηση στην Τύµφη και την περίφηµη Δρακόλιµνη.
Πού θα μείνουμε:
• Στον ξενώνα Παπαευαγγέλου, µε τα 10 ανακαινισµένα δωµάτια και τα 4 παραδοσιακά studios. Στα συν, η θέα στην Αστράκα! Από €75. (Τηλ. 26530 41135, www.hotelpapaevangelou.gr)
• Στο Astra Ιnn, έξω από το Μεγάλο Πάπιγκο. Aπό €110 η βίλα. (Τηλ. 26530 42108, www.papigo.com)
• Στο Αυραγόνιο, εξαιρετικός ξενώνας στην καρδιά του Μεγάλου Πάπιγκου, µε 23 υψηλής αισθητικής, αναπαλαιωµένα σπίτια. Διαθέτει cafe, βιβλιοθήκη και µίνι συνεδριακό χώρο. Από €85. (Τηλ. 26530 41129,
www.avragonio.gr)
• Στο Μικρό Πάπιγκο 1700 Hotel & Spa για τους λάτρεις του design, και µε πολύ ωραίο spa. Από €90 το δίκλινο. (Τηλ. 26530 41179, www.mikropapigo.gr)
Πού θα φάμε:
• Στη µοντέρνα ταβερνούλα Αstra. Aπό €15. (Tηλ. 26530 42108, www.papigo.com)
• Στην ταβέρνα του Δία στο Μικρό Πάπιγκο. (Τηλ. 26530 41257, www.diaspapigo.gr)
• Για καφέ και γλυκό στο café-bar Μπίµτσα στο Μεγάλο Πάπιγκο. (Τηλ. 26530 41116)
• Στην προσεγµένη ταβέρνα Ιωαννίδη, στο Μεγάλο Πάπιγκο. (Τηλ. 26530 41124)
Ελάτη
Η κρυμμένη!
Αν και λιγότερο γνωστή από άλλα Ζαγοροχώρια, είναι πανέµορφη και χαρακτηρισµένη παραδοσιακός οικισµός. Σε υψόµετρο 960 µ., σε µια δασωµένη περιοχή του όρους Μιτσικέλι, είχε καταστραφεί από τους Γερµανούς στην Κατοχή. Στα συν, η µικρή απόσταση από τα Ιωάννινα, αλλά και ο αυθεντικός χαρακτήρας του της, καθώς η τουριστική ανάπτυξη είναι ήπια.
Πού θα μείνουμε:
• Σε ένα από τα 12 δωµάτια του 4* ξενοδοχείου Αθηνά. Στον ίδιο χώρο υπάρχει και εστιατόριο, ενώ ετοιµάζει και συνεδριακό χώρο. Aπό €80. (Τηλ. 26530 71540, www.zagoriathina.gr)
Πού θα φάμε:
• Στην ταβέρνα Στα Ριζά. Ζεστό περιβάλλον, υπέροχη θέα. Σπεσιαλιτέ το κατσικάκι στη γάστρα, η τυλιχτή προβατίνα και το κυνήγι. Καθηµερινά, εκτός Τετ, Πέµπ, από 12:30. (Τηλ. 26530 71550)
Κήποι
Το χωριό με τα γεφύρια!
Κάποτε από τα κεφαλοχώρια του Ζαγορίου, ευρισκόµενο σε υψόµετρο 750 µ., ξεχωρίζει πάντα για τα πέτρινα γεφύρια του, που θεωρούνται από τα πιο σπουδαία της Ελλάδας, µε πιο σηµαντικό εκείνο του Κόκκορη. Σηµαντικό και το µουσείο του Αγάπιου Τόλη, µε την υπέροχη λαογραφική συλλογή. Αλλά και για διαµονή και φαγητό, υπάρχουν επιλογές.
Πού θα μείνουμε:
• Στο Κήποι Αγγέλων. Αρχοντικά µε πολλές ανέσεις. Από €70. (Τηλ. 26530 71080, www.aggelon-kipi.gr)
• Στο 4* ξενοδοχείο Μπάγια. Από €65. (Τηλ. 26530 71112, www.mpagia.gr)
• Στο πετρόκτιστο συγκρότηµα Ο Μαχαλάς. Aπό €85. (Τηλ. 26530 71976, 71630, www.machalas.gr)
Πού θα φάμε:
• Στις Μαργαρίτες, στην είσοδο του χωριού, µε εµπνευσµένα πιάτα. Από €12. (Τηλ. 26530 71410)
Χώροι ενδιαφέροντος
• Το Ριζάρειο Εκθεσιακό Κέντρο, στο Μονοδένδρι.
• Τα 40.000 αντικείµενα της καθηµερινής ζωής από όλη την περιοχή του Ζαγορίου στο Λαογραφικό Μουσείο Αγάπιου Τόλη, στους Κήπους. Ώρες λειτουργίας 8:30-13:00 & 17:30-20:30, τηλ. 26530 71826.
• Το αντίγραφο της Χάρτας του Ρήγας Φεραίου (από τα µόλις 17 σωζόµενα) στη βιβλιοθήκη της Πασχάλειας Σχολής στο Καπέσοβο.
• Τα 1.240 διαφορετικά είδη φαρµακευτικών φυτών και βοτάνων στο Μουσείο Χλωρίδας και Πανίδας Λαζαρίδη στο Κουκούλι.
• Η Μονή Ρογκοβού (11ος αι.) έξω από το Τσεπέλοβο, µε το επιχρυσωµένο ξυλόγλυπτο τέµπλο και τις τοιχογραφίες του 1765.
• Η Παναγία Σπηλιώτισσα, χτισµένη πάνω σε βράχο, µεταξύ Αρίστης και Πάπιγκου και δίπλα στον Βοϊδοµάτη. Το τέµπλο της και οι αγιογραφίες της είναι άριστης τεχνικής.
Highlights
• Οι φυσικές κολυµπήθρες (ή «οβίρες») στο φαράγγι που δηµιουργεί το ρέµα Ρογκοβού, 500 µ. από το Μικρό Πάπιγκο. Σχηµατίζονται στα κοιλώµατα των ασβεστολιθικών πετρωµάτων, τα οποία διαβρώνει το νερό. Το καλοκαίρι οι ντόπιοι, όπως φυσικά και οι επισκέπτες, κάνουν τις βουτιές τους σε αυτές τις «πισίνες» µε τα κρύα και πεντακάθαρα νερά.
• Τα πάνω από 100 πέτρινα γεφύρια της περιοχής, που αποτελούν από τα καλύτερα δείγµατα αυτής της σπουδαίας τεχνικής σε πανελλαδικό επίπεδο. Ξεχωρίζουν το τρίτοξο του Πλακίδα (ή Καλογερικό), κοντά στους Κήπους, και του Νούτσου (ή Κόκκορη), στο Κουκούλι. Επίσης, το µονότοξο γεφύρι της Κόνιτσας, στην έξοδο του Αώου ποταµού.
• Η ιδιαίτερα σηµαντική Μονή της Αγίας Παρασκευής (1412) στο Μονοδένδρι, γαντζωµένη στο χείλος του γκρεµού της χαράδρας του Βίκου.
• Τα 1.200 πέτρινα σκαλιά στο Βραδέτο. Η περίφηµη «σκάλα» µέχρι το 1970 αποτελούσε τη µοναδική δίοδο µεταξύ του χωριού και του γειτονικού Καπέσοβου. Η διαδροµή διαρκεί 40 λεπτά, ενώ παρόµοιες «σκάλες» υπάρχουν και σε άλλα χωριά του Ζαγορίου.
• Η περίφηµη Δρακόλιµνη της Τύµφης. Σηµαντικές είναι επίσης οι λίµνες Γκίστοβα του Γράµµου, Φλέγκες στο Μαυροβούνι και Βερλίγκα στο Περιστέρι. Στο σηµαντικό τους βιότοπο διαβιούν αγριοκάτσικα, µεγάλα αρπακτικά πτηνά, µικρότερα θηλαστικά και οι ξακουστοί αλπικοί τρίτωνες (σπάνιο αµφίβιο που µοιάζει µε σαύρα). Στη Δρακόλιµνη θα φτάσετε ακολουθώντας τα µονοπάτια που ξεκινούν από το Μικρό Πάπιγκο, σε 4 περίπου ώρες, µε ενδιάµεσο σταθµό το καταφύγιο της Αστράκας.
• Με συνολικό µήκος 12 χλµ., πλάτος περί τα 200 µ. και βάθος που ξεπερνά τα 900 µ., η χαράδρα του Βίκου συγκαταλέγεται στο βιβλίο Guinness ως «το φαράγγι µε το µικρότερο άνοιγµα και το µεγαλύτερο βάθος στον κόσµο». Οι πλαγιές της είναι γεµάτες από σπάνια βότανα, τα οποία υπήρξαν επί αιώνες βασικό θεραπευτικό µέσο για τους ντόπιους. Επιλέξτε να την απαθανατίσετε από τη Μονή της Αγίας Παρασκευής στο Μονοδένδρι, από τη θέση Οξιά (στον ίδιο οικισµό), αλλά και από το σηµείο Μπελόη (Βραδέτο).
• Επτά «καλύβια» (παραδοσιακές σαρακατσάνικες κατοικίες), κονάκια, µαντρί, στρούγκα, κιόσκι, τυροκοµείο, δασκαλοκάλυβο, ακόµα και εκκλησάκι συνθέτουν το σκηνικό της Σαρακατσάνικης Στάνης, στη θέση Γυφτόκαµπος. Πρόκειται για υπαίθριο µουσείο, 10 χλµ. από το χωριό Σκαµνέλι, που αναπαριστά τον αυθεντικό βίο των Σαρακατσαναίων.
• Τα µονοπάτια των Ζαγοροχωρίων είναι ιδανικά και για ιππασία. Εναλλακτικά, για να γνωρίσετε την περιοχή, επιχειρήστε µια εκδροµή off-road µε 4Χ4. Κορυφαία, φυσικά, εµπειρία το rafting στον Βοΐδοµάτη, µετά τη γέφυρα της Αρίστης, όπως και µετά τη γέφυρα της Κλειδωνιάς.
