Ένας αρχαίος σοφός, μια πλανεύτρα θεά και ένας αλάθητος αρχιτέκτονας θα αναλάβουν να σε ξεναγήσουν στη Σάμο, αποκαλύπτοντάς σου λίγα μέρα με τη μέρα! Αν έχεις στο μυαλό σου μόνο αμπέλια με μοσχάτο και γαλαζοπράσινα νερά, αναθεώρησε γιατί μόλις ξεκίνησες να λύνεις το πιο… μεθυστικό θεώρημα!
Αποστολή-κείμενο: Μάνος Κιαπόκας
Φωτογραφία: Λευτέρης Παρτσάλης
Μεγάλο, πράσινο, φιλόξενο και… αντιστάρ νησί η Σάμος, δεσπόζει στα ανατολικά του βορείου Αιγαίου,σε απόσταση αναπνοής από τις τουρκικές ακτές της Εφέσου. Σήμερα, όμως, δεν θα διαβάσεις μόνο για τα εξαιρετικά αμπέλια της, που «γεννούν» κρασιά τα οποία κερδίζουν χρυσά βραβεία στην πιο δύσκολη αγορά του κόσμου, τη γαλλική. Ούτε για τα γαλαζοπράσινα νερά της, που μοιάζουν με κουβάδες σμαράγδια που άδειασαν οι θεοί στις ακρογιαλιές της. Όλα αυτά σ’ τα έχουν πει και άλλοι, άλλωστε… Χωρίσαμε το ταξίδι σου σε 3 στάδια, από την ανακάλυψη μέχρι την… αποκάλυψη, ανάλογα με τις ημέρες διαμονής σου (μένοντας από 1 μέχρι 7 ημέρες) και βάλαμε στο μενού τα πάντα: μυστικές σπηλιέςσυνδεδεμένες με κυνήγι αρχαίων τυράννων, videoπροβολές από καλλιτέχνη που εκθέτει στο Moma N. Υόρκης, γεμιστούς κολοκυθοανθούς σε τραπεζάκια πάνω στο νερό και πάνω από 400.000 ορχιδέες σε εκτυφλωτικά χρώματα! Ξεκίνα μαζί μας την πιο ανατρεπτική περιπέτεια του φετινού καλοκαιριού!
1. Η Ήρα μάς καλωσορίζει στα λημέρια της (από 1-3 ημερες)
Αν έχεις στη διάθεσή σου μόνο λίγες μέρες, σου προτείνω να ξεκινήσεις από τα πιο χαρακτηριστικά αξιοθέατα του νησιού, με ορμητήριο το γραφικό Πυθαγόρειο, που είναι και ο κοντινότερος οικισμός από το αεροδρόμιο και βρίσκεται στο νότιο τμήμα του νησιού. Το λιμανάκι του θαρρείς και το έφτιαξαν έτσι για να χωράει ολόκληρο σε μια καρτποστάλ, για να μπορείς «να το πάρεις μαζί σου» με ένα απλό κλίκ. Είναι γεμάτο με σπιτάκια αμφιθεατρικά βαλμένα, που επιτρέπουν από τις βεραντούλες τους να δεις κάθε στριμωγμένο κατάρτι στη μαρίνα, να μετρήσεις κάθε δίχτυ που απλώνεται από μερακλή ψαρά και κάθε χταπόδι που σιγοψήνεται… Πεζοδρομημένο, με εστιατόρια και cafés το ένα δίπλα στο άλλο, είναι το πλέον τουριστικό σημείο της Σάμου, που παρά τις όποιες αισθητικές παραφωνίες, θα σε συναρπάσει συνδυάζοντας γραφικότητα με κοσμοπλημμύρα.
Τα πολυκράτεια τείχη (εδώ βρισκόταν η αρχαία πρωτεύουσα της Σάμου) ξεπηδούν ανάμεσα στα σύγχρονα σπίτια, στα νερά του κολπίσκου υπάρχουν ερείπια από τις εγκαταστάσεις του αρχαίου λιμανιού και το επισκέψιμο μεσαιωνικό κάστρο του Λυκούργου Λογοθέτη(είσοδος ελεύθερη, καθημερινά από τις 08:30-14:30, τηλ. 22730 62408) δικαιώνουν τη μακραίωνη παρουσία της πόλης και την αδιάκοπη κατοίκησή της. Μην ξεχάσεις το σιωπηλό άγαλμα του Πυθαγόρα, στην άκρη του λιμανιού, που δείχνει προς τον ουρανό συμβολίζοντας πως όλα είναι εφικτά! Το Πυθαγόρειο απέχει 6 χλμ. από το αεροδρόμιο και 12 χλμ. από την πρωτεύουσα Βαθύ. Εδώ θα βρεις και τις περισσότερες τουριστικές μονάδες (υπάρχουν από λιτά ενοικιαζόμενα, μέχρι πολυτελή 5άστεραresorts) καθώς και τις οργανωμένες παραλίες Ποτοκάκι και Πυθαγορείο, με ομπρέλες και σέρβις σχεδόν μέσα στο νερό!Ακολουθώντας τη διαδρομή προς το Ηραίο (6 χλμ. προς τα ανατολικά) θα δεις την ακμάζουσα αρχαία πόλη, τα ιερά, τις αθλητικές εγκαταστάσεις και το Αρχαιολογικό Μουσείο Πυθαγορείου. Το Ηραίο θα σε γεμίσει με δέος και απογοήτευση ταυτόχρονα -μην αναρωτηθείς γιατί, αφού ζεις στην Ελλάδα του 2012… Πρόκειται για τον μεγαλύτερο ναό της αρχαιότητας, με παγκόσμια (τότε) εμβέλεια ισάξια με αυτή του μαντείου των Δελφών, χτισμένο με 155 κίονες, που αποτέλεσαν την έμπνευση για τον ιωνικό ρυθμό (σήμερα στέκει μονάχα μία), κι αφιερωμένο στην Ήρα, που λέγεται ότι πλύθηκε στις όχθες του κοντινούποταμού Ιμβράσσου.
Θα δεις μέσα στην εγκατάλειψη, εκτός από τα υπέροχα γλυπτά από το Σύνταγμα του Γενέλεω,την πλακοστρωμένη Ιερά Οδό, που οδηγούσε στο σημερινό Πυθαγόρειο, και τα ερείπια του σηκού, όπου έστεκε το ξύλινο άγαλμα της θεάς τυλιγμένο με λυγαριές (είσοδος: ?3, καθημερινά, εκτός Δευτ., από τις 08:00-15:00, τηλ. 22730 95277). Παίρνοντας το δρόμο της επιστροφής προς το Πυθαγόρειο, στρίβοντας 2 χλμ. αριστερά, θα συναντήσεις το Ευπαλίνειο Όρυγμα. Ένα σχετικά άγνωστο, κι όμως τόσο ιδιαίτερο μέρος να επισκεφθείς. Πρόκειται για σήραγγα1.036 μ. που διαπερνά το βουνό, σχεδιασμένη από τον αρχιτέκτονα Ευπαλίνο τον 6ο π.Χ., με σκοπό την ύδρευση της πόλης. Λόγω έλλειψης χρόνου, ξεκίνησε το έργο ταυτόχρονα κι από τις 2 μεριές και με μαθηματική τελειότητα τα συνεργεία συναντήθηκαν με ελάχιστη απόκλιση! Μέσα στο όρυγμα διανοίχτηκε αγωγός για μεταφορά νερού στην πόλη μέσω πήλινων αγωγών. Το υδραγωγείο χρησιμοποιήθηκε για πάνω από 1.000 χρόνια, ενώ σήμερα τμήμα του είναι επισκέψιμο, αν και δεν ενδείκνυται σε μεγαλόσωμους και κλειστοφοβικούς (είσοδος: ?4, καθημερινά, εκτός Δευτ., από τις 08:00 -15:00). Aν σου αρέσουν τα φυσικά φαινόμενα που βάζουν τον άνθρωπο σε σπάνιους αρχιτεκτονικούς σχεδιασμούς, να επισκεφθείς τη Μονή της Παναγίας της Σπηλιανής, στο βάθος μιας χαμηλοτάβανης σπηλιάς. Συμπιεσμένη από τεράστιους γρανιτένιους όγκους και συνδεδεμένη με θρύλους μοναχών που ασκούνταν κρυφά τη μεσοβυζαντινή περίοδο, με αγιάσματα που στάζουν από τα τοιχώματα, αλλά και την υποτιθέμενη σπηλιά του Πυθαγόρα, που λειτουργούσε ως φιλοσοφική σχολή, το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν αποτελεί «άλλη μια μονή».
