Μπορεί το όνομά της ετυμολογικά να σημαίνει «επίπεδη», αλλά μορφολογικά καταδεικνύει τον «κυκλοθυμικό» χαρακτήρα της με απρόβλεπτες μεταβάσεις από κορυφές σε κόλπους, ενώ συναισθηματικά ξέρει να προκαλεί συγκινήσεις αναπάντεχες, να οξύνει τις αισθήσεις και να ανασύρει μνήμες αρωμάτων και εικόνων μιας αλλοτινής Ελλάδας.
Ξεχάστε τη Ρόδο και την Κω κι ελάτε να γνωρίσετε το πιο αρχοντικό και αυθεντικό νησί στα Δωδεκάνησα
Τη Λέρο μπορείς να τη γυρίσεις από άκρη σε άκρη σε δύο μόλις ώρες, αφού έχει έκταση 53 τ.χλμ. Δίνει την αίσθηση ότι περιστρέφεται συνεχώς γύρω από τον εαυτό της, μα περιέργως δίχως να επαναλαμβάνεται. Άγνωστα μνημεία, παρθένοι κολπίσκοι, όρμοι με πράσινα νερά και φυσικά λιμάνια ξεδιπλώνονται σε κάθε στροφή του δρόμου. Εδώ τίποτε δεν μοιάζει με ό,τι έχεις συναντήσει στα υπόλοιπα Δωδεκάνησα. Χώρα δεν υπάρχει, οι τρεις οικισμοί Αγία Μαρίνα, Παντέλι και Πλάτανος αποτελούν την άτυπη μορφή της. Σουβενίρ δεν θα βρεις, καθώς τα τουριστικά μαγαζάκια είναι άγνωστο είδος. Η φιλοξενία όμως, θαρρείς εποχής αλλοτινής, λησμονημένη από τους περισσότερους νησιώτικους προορισμούς σε σκονισμένα συρτάρια και δη μήνες καλοκαιρινούς, βρίσκει εδώ την πιο αυθεντική μορφή της στην ευγενική φυσιογνωμία των κατοίκων της Λέρου. Γιατί δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος από το να ανακαλύπτει ένας ξένος τη νησί μέσα από τις διηγήσεις των παλιών και τα μάτια των ντόπιων. Εκείνοι ξέρουν καλύτερα! Εμείς είμαστε όλο αυτιά…
ΤΙ ΘΑ ΔΕΙΤΕ
Τα παραδοσιακά διώροφα σπίτια του γραφικού Πλατάνου, στην παλιά πόλη «Αυλάκι». Εδώ, μπορείς να δροσιστείς με το καθάριο νερό της πηγής Παληασκλούπη και να ξεκουραστείς στην κεντρική πλατεία σε ένα από τα ελάχιστα διασωθέντα παραδοσιακά καφενεδάκια, τη «Λεριακή Λέσχη».
Την άτυπη κεντρική αγορά του νησιού που συναποτελείται από τις συνοικίες του Πλατάνου και της Αγίας Μαρίνας, ενώ στην εκ διαμέτρου αντίθετη κατεύθυνση, εξίσου ισχυρό πόλο έλξης αποτελεί και η παραθαλάσσια αγορά στο Λακκί.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο, που στεγάζεται στο κτήριο της παλαιάς Αστικής Σχολής (1882), χτισμένο με δαπάνες της Λεριακής Αδελφότητας του Καΐρου. Είσοδος: ?2. (Αγία Μαρίνα, Τ. 22470 24775).
Την άγνωστη στο ευρύ κοινό Ιερά Μονή Αγίων Αγγέλων, πού είναι προσβάσιμη από ένα βατό χωματόδρομο με πανοραμική θέα και επιπλέον bonus μία κρυφή παραλία στην οποία μπορείς να πας αποκλειστικά με σκάφος. (Καθημερινά:17:30-19:30, τηλ. 22470 24442).
Το ιδιαίτερο πάντρεμα μεσαιωνικής οχυρωματικής και νεοκλασικής αρχιτεκτονικής που συναντάται στο διώροφο Πύργο Μπελένη στα Άλιντα. Εκεί στεγάζεται το Δημοτικό Λαογραφικό Ιστορικό Μουσείο «Μανώλης Ήσυχος», με τον πρώτο όροφο αφιερωμένο στη λαογραφία και τον δεύτερο στα ευρήματα από το υποβρύχιο «Βασίλισσα Όλγα». Καθημερινά, εκτός Δευτέρας: 09:30-12:30 και 18:30-21:00. (Άλιντα, Τ. 22470 28322, www.leros-museums.gr/tower).
Το λιμάνι στο Λακκί (το κεντρικό του νησιού), που δίνει την εντύπωση τεράστιας λίμνης, εξού και η παλαιότερη ονομασία Porto Lago λόγω του μόλις 400 μ. ανοίγματός του. Είναι το δεύτερο μεγαλύτερο φυσικό λιμάνι της ανατολικής Μεσογείου μετά τη Σούδα Χανίων!
Την αυγουστιάτικη πανσέληνο να εφάπτεται στο άνοιγμα των λόφων της Αγίας Μαρίνας και να φωτίζει το περίφημο Κάστρο Παναγιάς. Θα την απολαύσεις από την πλευρά που αράζουν τα ψαροκάικα στο λιμανάκι του οικισμού.
Το μαγευτικό ηλιοβασίλεμα στο πολυφωτογραφημένο εκκλησάκι του Αγίου Ισιδώρου στη βραχονησίδα μήκους 50μ. στην περιοχή Κόκκαλη.
Το υπαίθριο μουσείο μεσοπολεμικής αρχιτεκτονικής που χτίστηκε εκ του μηδενός από τους Ιταλούς και δεν είναι άλλο από το Λακκί. Σημαντικότερα κτήρια είναι η κυκλική κεντρική αγορά με το ρολόι, το ξενοδοχείο με το σινεμά, το Δημοτικό Σχολείο με τις καμάρες και η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, όλα δείγματα διεθνούς στυλ και Ιταλικού Ρασιοναλισμού, τα οποία έχουν προταθεί για μνημεία της Unesco.
Τέλη Ιουλίου τη «Γιορτή του Αλωνάρη» στην παραλία της Γούρνας (αναπαράσταση του παραδοσιακού αλωνίσματος). Τους Ναυταθλητικούς Αγώνες στα Άλιντα τον Αύγουστο, και το πρώτο 15νθήμερο του ίδιου μήνα τη «Γιορτή Κρασιού» στον Ξηρόκαμπο.
ΤΙ ΘΑ ΚΑΝΕΤΕ
Ανέβα τα 500 σκαλοπάτια από τον παραδοσιακό οικισμό του Πλατάνου για να προσεγγίσεις το επιβλητικό Κάστρο (600 μ.) με την πανοραμική θέα στο λόφο Απιτύκι. Εναλλακτικά μπορείς να φτάσεις και οδικώς από Αγία Μαρίνα, φωτογραφίζοντας τους ανεμόμυλους που θα συναντήσεις.
Επισκέψου τον Ιερό Ναό και το Μουσείο της Παναγιάς του Κάστρου εντός του ομώνυμου φρουρίου. Είσοδος: €2. Καθημερινά: 08:30-13:00 & 14:30-20:00 (Τ. 22470 23154).
Ταξίδι στο παρελθόν μπαίνοντας στο «Τούνελ του Χωροχρόνου» της Μερικιάς, στο Λακκί. Αυτό δεν θα το ζήσεις πουθενά αλλού εκτός από το εξαιρετικό Πολεμικό Μουσείο του νησιού. Στεγάζεται σε μία στρατιωτική αποθήκη με πολλά ευρήματα από όλες τις περιοχές, χερσαίες και υποθαλάσσιες με ειδικό χώρο προβολής ταινίας με την περίφημη μάχη της Λέρου. Είσοδος: €3. Καθημερινά: 09:30-13:30 (Τ. 22470 25520, 22109, www.leros-museums.gr/tunnel)
Ανακάλυψε την πιο ιδιαίτερη εικόνα της Παναγίας στο Αιγαίο. Θα τη βρεις στον Ξηρόκαμπο, φυλαγμένη στο πελεκημένο σε βραχώδη σχισμή εκκλησάκι της Παναγιάς Καβουράδαινας.
Ημερήσια εκδρομή με το «πειρατικό»Barbarossa. Το παραδοσιακό ελληνικό καΐκι (δυναμικότητας 70 ατόμων) που είναι ελλιμενισμένο στην Αγία Μαρίνα, ξεκινά καθημερινά (εκτός Τετάρτης) για κρουαζιέρες σε Απρονήσια, Τηγανάκια, Λειψούς, Αρκιούς και Μαράθι με αναχώρηση στις 11:00 και επιστροφή στις 19.00. Τιμή: €25 το άτομο. (Τ. 6978 048715/ 6981 592501)
ΠΟΥ ΘΑ ΚΟΛΥΜΠΗΣΕΤΕ
Μία από τις πιο δημοφιλείς παραλίες του νησιού είναι η Αγία Κιουρά (8 χλμ. Β από τον Πλάτανο). Τα κρυστάλλινα νερά και η μικρή της έκταση είναι οι λόγοι που κατακλύζεται αυτοστιγμεί από τις πρώτες πρωινές ώρες με παραθεριστές. Θα την προσεγγίσεις μέσω χωματόδρομου, στο τέλος του οποίου σε καλωσορίζει η ομώνυμη βυζαντινή εκκλησία, διατηρητέο ιστορικό μνημείο με τις τοιχογραφίες των πολιτικών κρατουμένων του 1968.
Λανθασμένοι οι συνηθισμένοι συνειρμοί που δημιουργούνται από το όνομα της ακρογιαλιάς Βρομόλιθος, (ανατολική ακτή, νότια από το Παντέλι)! Το τοπονύμιο προέρχεται από τη λέξη «βρόμος» (ο ήχος του κύματος πάνω στην πέτρα), και το σημείο κερδίζει τις εντυπώσεις με τα πρώτα μακροβούτια. Οργανωμένη, με ξαπλώστρες και beach bar, η παραλία αξίζει να κάνεις στάση για βουτιά.
Η στενή σε πλάτος αμμουδιά του Μπλεφούτη (ανατολική πλευρά, κοντά στο Παρθένι) με αλμυρίκια και ταβερνάκια, αποτελεί την ιδανική επιλογή για οικογένειες με παιδιά. Συνεχίζοντας με το αυτοκίνητο στους παραθαλάσσιους δρόμους θα ανακαλύψεις απομονωμένες παραλίες μόνο για σένα.
Το αγαπημένο σημείο αναφοράς και συγκέντρωσης της νεολαίας ακούει στο όνομα Άλιντα (3 χλμ. ΒΔ του Πλατάνου). Με τη στενή της αμμουδιά, τις ξαπλώστρες και τα beach bars προσφέρει τη δυνατότητα διασκέδασης μα και χαλάρωσης δίπλα στο κύμα.
Στην προέκταση των Αλίντων θα βρεις τη μικρή παραλία Δύο Λισκάρια, με δωρεάν ξαπλώστρες και ομπρέλες, ένα φιλόξενο beach bar, χαλαρωτική μουσική και έντονη διάθεση reggae.
Στον πιο ανοιχτό όρμο του νησιού στο δυτικό του τμήμα, σε περιμένει η εκτενής αμμώδης παραλία της Γούρνας, μακριά από μαγαζιά και ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις.
Σας αποκαλύπτουμε τις πιο ψαγμένες παραλίες του νησιού: Κρυφός μετά τα Δύο Λισκάρια (η προέκταση της παραλίας των Αλίντων), Εικονίσματα κοντά στη μονή των Αγγέλων, Τουρκοπήγαδο (νότια από τον Βρομόλιθο) με το πευκόδασος, και τις δύο ανώνυμες ακρογιαλιές στην Παναγιά Καβουράδαινα (περιοχή Ξηρόκαμπος,7 χλμ. από Αγία Μαρίνα).
ΠΟΥ ΘΑ ΜΕΙΝΕΤΕ
Archontiko Angelou
Άλιντα, Τ.22470 22749/ www.hotel-angelou-leros.com
Απόδραση από την υπερκινητική και αγχώδη πραγματικότητα φαντάζει η διαμονή σε αυτό το αρχοντικό του 1895 των 9 δωματίων με τα ψηλοτάβανα δωμάτια, τη νεοκλασική διαρρύθμιση, τα ξύλινα πατώματα και τα έπιπλα εποχής. Με θέα έναν καταπράσινο ειδυλλιακό κήπο, οι ιδιοκτήτες έχουν φροντίσει να μην ταράζεται η αίσθηση ιδιωτικότητας και γαλήνης από παράταιρους μηχανικούς ήχους, ενώ το μόνο που θα σε ξυπνάει θα είναι η μυρωδιά από τις σπιτικές τηγανίτες και το χειροποίητο ρυζόγαλο. Τιμή €100-110 το standard δωμάτιο.
Crithoni’s Paradise Hotel
Κριθώνι, Τ.22470 25120/ www.crithonisparadisehotel.gr
Μια ανάσα από την παραλία Κριθώνι βρίσκεται αμφιθεατρικά χτισμένο το 5άστερο ξενοδοχειακό συγκρότημα που φιλοδοξεί να πραγματοποιήσει αυτό που υπόσχεται το όνομά του: διαμονή στον παράδεισο. Τα τέσσερα τριώροφα κτίρια συμπεριλαμβάνουν 122 πλήρως εξοπλισμένα δωμάτια, πέντε σουίτες και τη μοναδική βίλα VIP 120 τ.μ. Απόλαυσε το ποτό σου στο pool bar δίπλα στην ατμοσφαιρική πισίνα, ενώ η σάουνα και το jacuzzi συμπληρώνουν το πακέτο της απόλυτης χαλάρωσης. Τιμή: από ?80 το δίκλινο, από €150- 220 η σουίτα.
Boulafendis Bungalows
Άλιντα, Τ. 22470 23515/ www.boulafendishotel-leros.com
Το μίνιμαλ συγκρότημα με τα 22 studios και τα 15 διαμερίσματα είναι πολύ καλή επιλογή διαμονής καθώς απέχει μόλις 4,5 χλμ. από το αεροδρόμιο και, το σημαντικότερο, 5 μ. από τη θάλασσα. Τα δωμάτια μπορούν να φιλοξενήσουν από δύο έως τέσσερα άτομα, ενώ διαθέτουν εξοπλισμένη κουζίνα και air-condition. Οι λάτρεις των θαλάσσιων αθλημάτων θα ζήσουν δυνατές συγκινήσεις στο surf club «Pray for wind» που δραστηριοποιείται στην παραλία των Αλίντων (www.pray-forwind.com, κιν. 6977 787895). Τιμή: από €55 το studio (2 άτομα).
ΠΟΥ ΘΑ ΦΑΤΕ
Μύλος
Αγία Μαρίνα, Τ. 22470 24894/
Γεύμα πάνω στο κύμα, αγναντεύοντας την υπέροχη αντικριστή καμπύλη της Αγίας Μαρίνας και τον μοναδικό ανεμόμυλο στη θάλασσα σε ολόκληρη τη Μεσόγειο! Σκέφτεστε τίποτα καλύτερο; Εδώ θα βιώσεις μια αξέχαστη γαστρονομική εμπειρία, η οποία θα αποτελεί ίσως τον κυριότερο λόγο για να επιστρέφεις κάθε χρόνο στο νησί! Οι ευφάνταστες δημιουργικές πινελιές του Μάριου σε παραδοσιακά πιάτα θα σε καταπλήξουν ευχάριστα, ενώ η παρουσίαση χορταίνει τα μάτια. Ο συνδυασμός των γεύσεων μοιάζει με πυροτέχνημα που θα σε συντροφεύει την υπόλοιπη βραδιά. Δοκίμασε πληθωρική αστακομακαρονάδα, φρέσκα ψάρια κατευθείαν από την τράτα, καπνιστό χταπόδι, πολύχρωμα ψητά λαχανικά, μαρινάτο γαύρο, το πρωτότυπο τυρί κανταΐφι και το καλαμάρι με σάλτσα πέστο. Τιμή από €30 το άτομο (με ψάρι). Ανοιχτά: 12:00-00:00.
Δημήτρης ο Καράφλας
Σπήλια, Τ. 22470 25626/
Τυχεροί συνδαιτημόνες σε ένα απίστευτο γευστικό συμπόσιο θα είναι όσοι επιλέξουν την ταβέρνα του Δημήτρη! Είναι ένα παιδικό όνειρο που έγινε πραγματικότητα! Στην αυλή του πατρικού του, σε αυτό το μπαλκόνι που αιωρείται στο χείλος του μπλε, ο σεφ Δημήτρης Παντελίδης από το 1996 έχει δημιουργήσει έναν όμορφο χώρο ανοιχτό στο φως του ήλιου και στον γαλάζιο ουρανό, με εξαιρετική θέα στη χρυσαφί αμμουδιά του Βρομόλιθου. Προτίμησε φρέσκα ψητά ψάρια και θαλασσινά, δοκίμασε οπωσδήποτε αχινομακαρονάδα, γλυκόξινο χταπόδι και τις σαλάτες «μπατύρις» και «άντε γεια» με συστατικά κρυμμένα μυστικά του εμπνευστή τους. Τιμή: από €20 το άτομο. Ανοιχτά: 12:00-00:00.
Ψαροπούλα
Παντέλι, Τ. 22470 2500/
Στην ακροθαλασσιά θα βρείτε την παραδοσιακή ψαροταβέρνα που λειτουργεί από το 1962 και είναι πια σημείο συγκέντρωσης και αναφοράς των ντόπιων. Εδώ μπορείς να απολαύσεις αστακούς, οστρακοειδή και ψάρια γευόμενος τη φρεσκάδα και την αλμύρα της θάλασσας. Αξίζει να προτιμήσεις τη χορταστική γαριδομακαρονάδα Ψαροπούλα και τη γευστική ψαρόσουπα της Βαγγελιώς. Για τους πελάτες του εστιατορίου προσφέρονται δωρεάν οι ξαπλώστρες και οι ομπρέλες της παραλίας. Τιμή από €23 το άτομο με κρασί και ψάρι. Ανοιχτά:09:00-01:30.
Θάλασσα
Αγία Μαρίνα, Τ. 22470 28310/
Έχει κερδίσει τις εντυπώσεις και τις καρδιές κατοίκων και ταξιδιωτών και όχι τυχαία! Σε προνομιακή τοποθεσία, πάνω στο κύμα, μοιάζει με κατάστρωμα πλοίου έτοιμου να σαλπάρει… Και πραγματικά οι γεύσεις και οι μουσικές του café-bar-restaurant Θάλασσα θα σε ταξιδέψουν σε τόπους μακρινούς! Ευρεία γκάμα finger food, ελαφριές γεύσεις με gourmet twists, το μοναδικό χειροποίητο sorbet guava και απίθανα, πολύχρωμα cocktails, όπως τα εξωτικά Daiquiri mango και pineapple, προσφέρονται στους ψαγμένους επισκέπτες της Λέρου. Μην χάσεις τις live μουσικές βραδιές με blues και soul! Τιμή: από ?25 το άτομο, ποτό από €5. Ανοιχτά: 18:00-01:30.
Ο Λάμπρος
Άλιντα, Τ.22470 24154/
Στο φιλικό και φιλόξενο χώρο αυτού του παραθαλάσσιου ουζομεζεδοπωλείου θα απολαύσεις παραδοσιακά εδέσματα και ποικιλίες, όπως τη Λεριά σαλάτα με τρία ντόπια τυριά, χταποδοσαλάτα, και φυσικά θαλασσινά. Στα 14 χρόνια λειτουργίας του, αυτό το κομβικό σημείο αποτελεί συχνή στάση γεύσης με τραπέζια στη θάλασσα και επιπλέον bonus για τους πελάτες δωρεάν ομπρέλες και ξαπλώστρες. Τιμή: από €12 το άτομο. Ανοιχτά: 09:00-01:30.
