Παρόλο που η νεότερη πολιτική ιστορία της χαρακτηρίζεται από περιόδους συνεχούς αστάθειας και πολλά πραξικοπήματα, ελάχιστοι φιλοπερίεργοι Έλληνες που εποίκισαν αρχικά τη Βενεζουέλα και τον Παναμά, ανακάλυψαν τη Γουατεμάλα στα τέλη της δεκαετίας του 1930, σε αναζήτηση ευνοϊκότερων εμπορικών ευκαιριών.
Πριν από λίγο καιρό σε ένα ταξίδι μου στη Λατινική Αμερική βρέθηκα για λίγες μέρες στη Γουατεμάλα, μια χώρα που μου έκανε εντύπωση τόσο για την ίδια τη χώρα όσο και για τη δραστήρια Ελληνική Κοινότητα αλλά και ένα καταπληκτικό ίδρυμα μιας ελληνικής οικογένειας, το Ιδρυμα Πούλια.
Η Γουατεμάλα είναι μια χώρα που αλλάζει με γρήγορους ρυθμούς. «Είμαστε μια χώρα που ξαναπροσδιορίζεται» λένε οι κάτοικοι στη Γουατεμάλα City. Ολοι ελπίζουν πως η κοινωνική και η πολιτική ζωή περνάει σε έναν καινούργιο κύκλο. Μια νέα μέση αστική τάξη δημιουργείται και η δημοκρατία, η οποία άρχισε να γίνεται πραγματικότητα μετά το τέλος του εμφυλίου πολέμου το 1996, για πρώτη φορά αρχίζει να απαλλάσσεται από την ακραία διαφθορά μετά τις τελευταίες εκλογές. Η Γουατεμάλα, η Κόστα Ρίκα και ο Παναμάς είναι οι μόνες χώρες της Κεντρικής Αμερικής που ζουν στο ρυθμό μιας έντονης ανάπτυξης παρ’ όλο που ένα πολύ μεγάλο μέρος του πληθυσμού ζει ακόμα μέσα στην απόλυτη φτώχεια και απομόνωση.
Στη Γουατεμάλα city εδώ και χρόνια ζει κόσμος από διάφορες χώρες και η πολυπολιτισμική της διάσταση έχει γρήγορα αυξηθεί. Ανάμεσα στις διάφορες κοινότητες, η Ελληνική, αν και όχι πολύ μεγάλη στον αριθμό ξεχωρίζει εντυπωσιακά. Ηδη πριν από μισό αιώνα η οικογένεια Παπαχιού είχε κάνει την αρχή και μέσα σε λίγα χρόνια προστέθηκαν οι επιτυχημένες οικογένειες Δημητράκη από την Κρήτη (κατασκευάζουν στρώματα), η οικογένεια Πατσάκη από τη Σκάλα Λακωνίας (κατασκευή πλαστικών) καθώς και η οικογένεια Μολυβιάτη από τη Μυτιλήνη (έχουν μια αλυσίδα από εστιατόρια). Οι Ελληνες της Γουατεμάλας κρατάνε ζωντανή την ελληνική τους ταυτότητα με μόνη ουσιαστική έλλειψη την απουσία μιας ελληνικής Ορθόδοξης εκκλησίας στη Γουατεμάλα city.
Πριν από 15 χρόνια περίπου έφτασαν στη Γουατεμάλα οι δυο νεαροί αδερφοί Πούλια. Ο Ηλίας και ο Αλέξανδρος προέρχονται από μια πολύ σημαντική αθηναϊκή οικογένεια. Ο πατέρας τους, ο γιατρός Γιώργος Πούλιας, υπήρξε από τους πρωτοπόρους αγγειοχειρουργούς του Ερυθρού Σταυρού από τα τέλη της δεκαετίας του ‘60 όταν επέστρεψε στην Ελλάδα από τις σπουδές του στο Houston και η μητέρα τους, η Μαρία, το γένος Δαϊκου μετά τις σπουδές της, αφοσιώθηκε στα παιδιά της και έγινε μια εξαιρετική μητέρα.
Ο Ηλίας και ο Αλέξανδρος, μετά τα πρώτα χρόνια της εκπαίδευσής τους στην Αθήνα, σπουδάζουν με επιτυχία στην Αγγλία και στην Αμερική. Ο Ηλίας σπουδάζει μηχανικός στο Imperial College και ο κατά ένα χρόνο νεότερος Αλέξανδρος Comparative Literature στο Princeton και MBA στο Harvard Business School. Και ο Ηλίας και ο Αλέξανδρος εργάζονται στην αρχή ως επιτυχημένοι τραπεζίτες αλλά μια αλυσίδα από συμπτώσεις ή το «αναγκαστικό τυχαίο» όπως θα έλεγε ο Breton, τους φέρνει στη Γουατεμάλα τον Σεπτέμβριο του 2001, λίγο μετά τις τραγικές μέρες της 11ης Σεπτεμβρίου.
Ο Αλέξανδρος που έκανε στενή παρέα τα χρόνια του Harvard, με έναν Γουατεμαλτέκο συμφοιτητή του, δημιούργησε για ένα μάθημα του πανεπιστημίου ένα business plan μιας αλυσίδας πολυκαταστημάτων στην Γουατεμάλα city, η οποία πούλαγε σε δευτερογενείς αγορές το πλεόνασμα από την παραγωγή και το εμπόριο των Ηνωμένων Πολιτειών. Τα καταστήματα αυτά έδιναν στους αγοραστές στη Γουατεμάλα, επώνυμα προϊόντα, παιδικά είδη, έπιπλα και ηλεκτρονικά καλής ποιότητας αντικείμενα, σε πολύ καλές τιμές.
Ο Αλέξανδρος και ο Ηλίας πήγαν στη Γουατεμάλα για λίγο καιρό -όπως πίστευαν τότε- για να βοηθήσουν τον τοπικό συνεταίρο τους στα πρώτα βήματα της εταιρείας. Αλλά ήρθαν έτσι τα πράγματα ώστε μετά από λίγους μήνες εξαγόρασαν τον συνεταίρο τους και αγάπησαν τόσο πολύ τον τόπο, ώστε αποφάσισαν να εγκατασταθούν στη Γουατεμάλα city.
Λίγα χρόνια αργότερα ίδρυσαν μια νέα εταιρεία που αναπτύσσει υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών, την Televida Group, η οποία έχει γνωρίσει εκπληκτική ανάπτυξη. Σήμερα η Televida έχει 70 υπαλλήλους και δραστηριοποιείται σε 16 χώρες στη Λατινική Αμερική και στην Αφρική!
Το 2003, τα δυο αδέρφια γνώρισαν τυχαία μια συμμορία μικρών παιδιών που παίζαν κάθε μέρα κοντά στις αποθήκες τους. Ο δεσμός που δημιουργήθηκε σιγά- σιγά, τους γέννησε την επιθυμία να κάνουν κάτι για να καλυτερέψουν την ζωή των πολύ φτωχών παιδιών του τόπου, δίνοντάς τους τα εφόδια για ένα καλύτερο μέλλον τόσο για τα ίδια, όσο και για την κοινότητα στη Γουατεμάλα city.
Αναζήτησαν λοιπόν τα πιο άξια και με ηγετικά χαρακτηριστικά παιδιά στις φτωχές, υποβαθμισμένες περιοχές στη Γουατεμάλα city, παιδιά που μπορούν να λειτουργήσουν ως opinion makers στο σχολικό τους περιβάλλον και που μελλοντικά θα λειτουργήσουν ως παραδείγματα, ως μοντέλα και γιατί όχι, ως αρχηγοί στις κοινότητες τους, και αποφάσισαν να τους προσφέρουν για όλα τα χρόνια τους από 4 έως 18 χρόνων, δωρεάν ολική εκπαίδευση μετά τις σχολικές υποχρεώσεις, από τις 12 το μεσημέρι μέχρι τις 7 το βράδυ. Ετσι δημιουργήθηκε το 2007 το πρωτότυπο και πολύ χρήσιμο Ιδρυμα Πούλια.
Η Fundacion Poulias, φροντίζει να αναπτύσσεται ολόκληρη η προσωπικότητα του παιδιού. Συναισθηματική ευφυία, αυτογνωσία, βασικές ανθρώπινες αξίες και αρχές, αναλυτική και κριτική σκέψη, ξένες γλώσσες, τεχνολογία και προγραμματισμός, αλλά και αθλοπαιδίες, μουσική μόρφωση και εξάσκηση σε πολλές μορφές τέχνης (θέατρο, ποίηση, γλυπτική, ζωγραφική, ιστορία της τέχνης, κινηματογράφος). Ως ηγέτες, τα παιδιά, πρέπει να έχουν όλα τα εφόδια για να μπορέσουν να αναπτύξουν το σύνολο των δυνατοτήτων τους, τα χαρίσματά τους, την ολική τους προσωπικότητα και έτσι να χτίσουν μαζί με τα άλλα παιδιά της γειτονιάς τους ένα νέο, φωτεινότερο μέλλον όπου οι ίδιοι θα είναι τα παραδείγματα προς μίμηση.
Η επιμόρφωση γίνεται σε μικρά γκρουπ, το πολύ 6 παιδιών (με ποικιλία ηλικιών ανά γκρουπ) από καταρτισμένους εκπαιδευτικούς με ανοιχτές ιδέες και όρεξη να μάθουν από αυτά τα εκπληκτικά παιδιά, καθώς μεγαλώνουν όλοι μαζί σαν οικογένεια.
Μέσα σε αυτά που προσφέρει το Ιδρυμα Πούλια, είναι και πλήρης υγιεινή διατροφή (μεσημεριανό και βραδινό) καθώς και η κάλυψη όλων των ιατρικών αναγκών των παιδιών.
Μέσα σε λίγα χρόνια το ίδρυμα είχε τέτοια εξέλιξη, που εκτός από το αρχικό ίδρυμα στη Γουατεμάλα city, δημιουργήθηκε και δεύτερο παράρτημα στην πόλη Panajachel στη λίμνη Atitlan, ενώ το 2016 θα δημιουργηθούν δυο ακόμη κέντρα. H Fundacion Poulias έχει συνεργαστεί με διάφορους οργανισμούς, όπως το International Education Funders Group(IEFG) και συμμετέχει κάθε χρόνο στο ετήσιο annual conference του Ιδρύματος Νιάρχος.
Σήμερα το ίδρυμα έχει σώσει από τη φτώχεια και έχει προσφέρει εκπαίδευση και περίθαλψη σε 55 παιδιά που δεν θα είχαν ποτέ αυτήν την ευκαιρία στη ζωή τους.
Τα παιδιά αυτά από τη μια εξασφαλίζουν ένα καλύτερο μέλλον για τα ίδια σε μια κοινωνία που μεταμορφώνεται, αλλά συγχρόνως επειδή έχουν αρχηγικές ικανότητες θα μπορέσουν να προσφέρουν πολλά στην κοινότητα και να επηρεάσουν ένα μεγάλο αριθμό από τους νεαρούς συμπατριώτες τους. Η στροφή που θα προσφέρουν με τις ιδέες τους έχει να κάνει με την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και τη σημασία της ανθρώπινης ζωής (σε μια από τις χώρες με τον μεγαλύτερο αριθμό σε δολοφονίες στη Λατινική Αμερική!), με την απουσία της εγκληματικότητας και της βίας από τη ζωή της κοινότητας, με τη σημασία της ανθρωπιάς, της εκπαίδευση, της ανάπτυξη και της δημοκρατίας.
Η οικογένεια Πούλια, μια οικογένεια με στενούς δεσμούς με την Ελλάδα, προσφέρει κάτι πολύτιμο, πρωτότυπο και τολμηρό στη νέα της πατρίδα, στη Γουατεμάλα.
Στις αρχές Μαϊου ο γνωστός Ελληνας επιχειρηματίας και συνιδιοκτήτης της αλυσίδας εστιατορίων «Bareburger», Μιχάλης Πιτσίνος, και ο διεθνώς καταξιωμένος Ελληνας φωτογράφος, Κώστας Πηγαδάς, ταξίδεψαν στη Γουατεμάλα απαντώντας στην πρόσκληση του Μητροπολίτη του Μεξικού, Κεντρικής Αμερικής, Κούβας και των νησιών της Καραϊβικής Σεβασμιωτάτου Αθηναγόρα με αφορμή τα εγκαίνια του νέου εκκλησιαστικού ναού στην περιοχή.
Το Ορθόδοξο Χριστιανικό έργο στη Γουατεμάλα…
Σκοπός αυτού του ταξιδιού ήταν να δουν ιδίοις όμμασι δύο κοσμικοί, μη κληρικοί το Ορθόδοξο Χριστιανικό έργο που πραγματοποιείται εκεί. Η σίτιση των κατοίκων, το χτίσιμο δρόμων και σπιτιών, οι παροχές υγείας, η εκμάθηση της Ελληνικής γλώσσας, η Βάπτιση και η διάδοση της Ορθοδοξίας συνιστούν βασικές δράσεις αυτού του έργου.
Ο Μητροπολίτης του Μεξικού, Κεντρικής Αμερικής, Κούβας και των νησιών της Καραϊβικής Σεβασμιώτατος Αθηναγόρας βαπτίζει τα ντόπια παιδιά του χωριού Αγκουακάτε της Γουατεμάλας. Φωτογραφία: Κώστας Πηγαδάς.
Οταν έφθασαν στο χωριό Αγκουακάτε της Γουατεμάλας πάνω από πέντε χιλιάδες ντόπιοι κάτοικοι τους επιφύλαξαν θερμή υποδοχή με πυροτεχνήματα και μουσική μπάντα.
Τα εγκαίνια του νέου ναού και η παρουσία του πλήθους ήταν ασφυκτική με μια εκπληκτικά συγκινητική λειτουργία όπου ντόπια παιδιά έψελναν στα Ελληνικά μεγάλα αποσπάσματα του Ευαγγελίου.
Ο Σεβασμιώτατος Αθηναγόρας με έκδηλη τη συγκίνησή του εξέφρασε τον ενθουσιασμό του για τις πράξεις λατρείας προς το πρόσωπό του και την Ελληνορθόδοξη Εκκλησία γενικότερα.
«Ξέρετε αυτοί οι άνθρωποι δεν το θεωρούν δεδομένο ότι είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι αλλά βαπτίστηκαν προσφάτως καθ’ επιλογήν και αυτό σημαίνει ότι έχουν βαθιά ευγνωμοσύνη γι’ αυτό. Η Ορθοδοξία μας δεν ήταν ποτέ δεδομένη γι’ αυτούς και αυτό από μόνο του αποκτάει μεγάλη βαρύτητα. Η Ιεραποστολή μας έχει έντονη δράση σε αυτές τις περιοχές. Καμιά φορά ξέρετε δίνουμε ακόμα περισσότερα από ό,τι μπορούμε να δώσουμε …την ψυχή μας κυριολεκτικά» δήλωσε στον «Εθνικό Κήρυκα» ο Σεβασμιώτατος.
Μήνυμα αγάπης στους κατοίκους της περιοχής απηύθυνε επίσης και ο Πρωτοπρεσβύτερος και εκπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριαρχείου Πάτερ Αλέξανδρος Καρλούτσος, ο οποίος εμφανώς συγκινημένος περιέγραψε το έργο της εκεί Μητρόπολης ως «συγκλονιστικό».
Την αποστολή συνόδευαν και εξέχοντες Ελληνοαμερικανοί επιχειρηματίες καθώς και ο διάσημος φωτογράφος Κώστας Πηγαδάς. Της αποστολής ηγείτο ο Μιχάλης Πιτσίνος ο οποίος έχει επιδείξει έντονο ενδιαφέρον για το Θεάρεστο έργο του μητροπολίτη Αθηναγόρα ενώ ο Κώστας Πηγαδάς απαθανάτισε με τη φωτογραφική του μηχανή λεπτό προς λεπτό τα εγκαίνια του ναού σε μια προσπάθειά του να μπει σε υψηλού βεληνεκούς περιοδικά ανά τον κόσμο και να υπάρξει περαιτέρω προβολή του φιλανθρωπικού αυτού έργου της Μητρόπολης του Μεξικού.
Οπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Πιτσίνος: «Το έργο του μητροπολίτη Αθηναγόρα εδώ είναι μοναδικό για την Ορθόδοξη Εκκλησία μας, καθώς και για την ελληνική γλώσσα που διδάσκεται ανελλιπώς. Ωστόσο, οι αντίξοες οικονομικά συνθήκες ολοένα και δυσχεραίνουν το έργο του Σεβασμιωτάτου.
Ο διεθνώς καταξιωμένος ομογενής φωτογράφος, Κώστας Πηγαδάς αποθανάτησε με το φωτογραφικό φακό τους κατοίκους στη Γουατεμάλα που μαθαίνουν την Ελληνική γλώσσα και την Ορθοδοξία. Φωτογραφία: Κώστας Πηγαδάς.
»Είναι επιτακτική ανάγκη οι ομογενείς Βορείου Αμερικής να βοηθήσουν και να συνδράμουν τα μέγιστα για την υλοποίηση των στόχων τόσων πολλών χωρών της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής. Είναι πολύ σημαντικό όλοι να ενώσουμε τις δυνάμεις μας και να συμβάλλουμε κυρίως οικονομικά αλλά και όπως αλλιώς μπορούμε, καθώς οι ανάγκες είναι τεράστιες με την έλλειψη πόρων να κάνει τα πράγματα πραγματικά πολύ δύσκολα.
»Προσωπικά πιστεύω πως η δράση του Σεβασμιωτάτου Αθηναγόρα πρέπει να ενεργοποιήσει και άλλους επιφανείς επιχειρηματίες ή ακόμη και εθελοντικούς φορείς ούτως ώστε να επεκταθεί το έργο του προσφέροντας ανακούφιση όπου μπορεί».
