Ναι, μπορεί να συμβεί και σε σένα.
Δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο από το να φτάνεις στο αεροδρόμιο ενθουσιασμένος για το ταξίδι σου και να ανακαλύπτεις ότι… δεν θα πετάξεις τελικά. Όσο και αν φαίνεται άδικο, οι αεροπορικές εταιρείες έχουν το δικαίωμα να σε «αποκλείσουν» από μια πτήση, ακόμα κι αν έχεις πληρώσει κανονικά το εισιτήριό σου.
Αυτό συμβαίνει λόγω της πρακτικής του overbooking – όταν οι αεροπορικές πουλούν περισσότερα εισιτήρια από τις διαθέσιμες θέσεις, ποντάροντας στο ότι κάποιοι επιβάτες δεν θα εμφανιστούν. Οι περισσότερες φορές περνούν χωρίς προβλήματα, αλλά μερικές φορές η ζήτηση ξεπερνά τη χωρητικότητα και τότε κάποιοι μένουν… εκτός.
Γιατί επιτρέπεται το overbooking;
Οι αεροπορικές θέλουν να εξασφαλίζουν ότι οι πτήσεις τους θα είναι όσο το δυνατόν πιο γεμάτες. Υπολογίζουν ότι πάντα ένα μικρό ποσοστό επιβατών θα ακυρώσει ή δεν θα εμφανιστεί. Όταν όμως εμφανιστούν όλοι, δημιουργείται το πρόβλημα.
Το Υπουργείο Μεταφορών των ΗΠΑ (DOT) επιτρέπει αυτήν την πρακτική, αλλά με κανόνες: αν ένας επιβάτης «αποκλειστεί» παρά τη θέλησή του, έχει συγκεκριμένα δικαιώματα και δικαιούται αποζημίωση. Το overbooking συμβαίνει και στην Ευρώπη — είναι επίσης νόμιμο, αλλά υπάρχει διαφορετικό ρυθμιστικό πλαίσιο σε σχέση με τις ΗΠΑ, πιθανόν καλύτερο.
Πώς αποφασίζει η εταιρεία ποιος θα μείνει εκτός
Δεν είναι πάντα τυχαίο. Οι αεροπορικές ακολουθούν πολιτικές προτεραιότητας. Σύμφωνα με το DOT, οι πρώτοι που κινδυνεύουν να «κοπούν» είναι:
- όσοι έκαναν αργά check-in
- οι κάτοχοι εισιτηρίων basic economy
- επιβάτες χωρίς εκχωρημένη θέση
- όσοι ταξιδεύουν μόνοι τους
Αντίθετα, πιο ασφαλείς θεωρούνται οι επιβάτες με προγράμματα επιβράβευσης (frequent flyer), εισιτήρια υψηλότερης κατηγορίας και όσοι φρόντισαν να κάνουν έγκαιρο check-in.
Τι μπορείς να κάνεις αν σε «πετάξουν» από την πτήση
- Ζήτησε γραπτά τα δικαιώματά σου. Η εταιρεία υποχρεούται να σου δώσει επίσημη ενημέρωση για το τι δικαιούσαι.
- Χρησιμοποίησε την εφαρμογή της αεροπορικής. Συχνά μπορείς να επανακλείσεις θέση πιο γρήγορα από το να περιμένεις στον πάγκο.
- Διαπραγματεύσου. Ζήτα κουπόνια, γεύματα, ξενοδοχείο αν μείνεις εκτός για πολλές ώρες.
- Ζήτησε να σε μεταφέρουν με άλλη αεροπορική. Δεν χρειάζεται να περιμένεις αποκλειστικά πτήση της ίδιας εταιρείας.
- Διεκδίκησε την αποζημίωση που σου αναλογεί.
Πόσα χρήματα δικαιούσαι
Στην Ευρώπη ισχύει ο Κανονισμός (ΕΚ) 261/2004, που προβλέπει αποζημίωση όταν ένας επιβάτης δεν μπορεί να επιβιβαστεί λόγω υπεράριθμης κράτησης (denied boarding).
Τι σημαίνει στην πράξη:
- Αν η αεροπορική ζητήσει εθελοντές να αφήσουν τη θέση τους, τότε θα σου προσφέρουν αντάλλαγμα (voucher, χρήματα, ξενοδοχείο, άλλη πτήση).
- Αν σε αποκλείσουν υποχρεωτικά (involuntary denied boarding), τότε δικαιούσαι χρηματική αποζημίωση:
- 250€ για πτήσεις έως 1.500 χλμ
- 400€ για πτήσεις εντός ΕΕ >1.500 χλμ ή για διεθνείς 1.500–3.500 χλμ
- 600€ για πτήσεις άνω των 3.500 χλμ
- Επιπλέον, δικαιούσαι δωρεάν φροντίδα (γεύματα, ποτά, διανυκτέρευση αν χρειαστεί).
🔹 Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, στην Ευρώπη οι αποζημιώσεις είναι σταθερές και δεν συνδέονται με την τιμή του εισιτηρίου — οπότε ο επιβάτης έχει, θεωρητικά, ακόμα πιο προστατευμένα δικαιώματα.
Αντίστοιχα στις ΗΠΑ, η αποζημίωση εξαρτάται από τη διάρκεια της καθυστέρησης που προκαλείται από τον αποκλεισμό:
- Αν φτάσεις στον προορισμό σου με καθυστέρηση 1–2 ωρών (εσωτερικό), δικαιούσαι έως το 200% της αξίας του εισιτηρίου (με ανώτατο όριο).
- Αν η καθυστέρηση είναι πάνω από 2 ώρες (ή 4 ώρες για διεθνείς πτήσεις), δικαιούσαι έως το 400% της αξίας του εισιτηρίου (πάλι με ανώτατο όριο).
- Αν η καθυστέρηση είναι μικρότερη από μία ώρα, συνήθως δεν υπάρχει αποζημίωση.
⚠️ Σημαντικό: Τα παραπάνω ισχύουν όταν σε αποκλείουν αναγκαστικά. Αν προσφερθείς εθελοντικά να παραχωρήσεις τη θέση σου, τότε η αποζημίωση είναι θέμα διαπραγμάτευσης.
Καλύπτει κάτι η ταξιδιωτική ασφάλεια;
Οι περισσότερες ασφαλιστικές δεν καλύπτουν ειδικά το overbooking. Ωστόσο, αν η καθυστέρηση προκαλέσει άλλα προβλήματα (χαμένη πτήση ανταπόκρισης, χαμένες διανυκτερεύσεις), τότε μπορείς να αποζημιωθείς στο πλαίσιο κάλυψης για καθυστέρηση ή διακοπή ταξιδιού.
Πώς να μειώσεις τον κίνδυνο να «αποκλειστείς»
- Κάνε check-in όσο πιο νωρίς γίνεται.
- Επίλεξε εισιτήριο με εκχωρημένη θέση.
- Απόφυγε πτήσεις σε ημέρες αιχμής (Κυριακές, γιορτές).
- Επένδυσε σε καλύτερη κατηγορία εισιτηρίου αν είναι δυνατόν.
- Εγγράψου σε πρόγραμμα frequent flyer για να αποκτήσεις προτεραιότητα.
Το overbooking είναι νόμιμο και συμβαίνει συχνά. Αν βρεθείς σε αυτήν τη δυσάρεστη θέση, έχεις δικαιώματα: από αποζημίωση μέχρι εξασφάλιση νέας θέσης. Το κλειδί είναι να γνωρίζεις τις επιλογές σου, να παραμείνεις ψύχραιμος και να διεκδικήσεις όσα δικαιούσαι.
Δείτε επίσης
Aκολουθήστε μας στo Google News
