Κάτω από τις ελατοσκέπαστες κορυφές του Βελουχίου µε το λευκό παρθένο χιόνι, το Καρπενήσι και τα χωριά της Ευρυτανίας είναι οι ιδανικοί προορισμοί για μια χειμερινή εκδρομή.
Η απόλυτη… winter wonderland µε το αφράτο χιόνι να σιγοπέφτει, ολόκληρη η Ευρυτανία είναι ένα μαγευτικό χιονιοσκέπαστο σκηνικό τους κρύους μήνες του χειμώνα, με τα χιονισμένα της χωριά να πρωταγωνιστούν λες σε έναν πανέμορφο πίνακα ζωγραφικής. Πάμε να απολαύσουμε λοιπόν αυτά τα κουκλίστικα ορεινά χωριά, όταν είναι ντυμένα στα λευκά!
1.Καλλιθέα
Μόνο τυχαίο δεν είναι το όνοµα αυτού του χωριού, αφού από εδώ, σε υψόµετρο 993 µ., η θέα σε όλο το Καρπενήσι (που απέχει 5 χλµ.) µοιάζει σαν από αεροπλάνο, ενώ το βλέµµα «σκαρφαλώνει» µέχρι το Βελούχι! Εξίσου όµορφη είναι και η διαδροµή µέσα στα έλατα µέχρι να ανηφορίσουµε…
Φτάνοντας, µας κέρδισαν τα παλιά πέτρινα σπίτια αλλά και η πλατεία µε τον πλάτανο, η οποία προσελκύει πλήθος κόσµου στις 29 Αυγούστου, στο πανηγύρι της εκκλησίας του Ιωάννη του Προδρόµου. Κατά τα άλλα, ευχάριστη έκπληξη αποτελεί το µοναδικό µαγαζάκι, της Κούλας και της Ρωξάνης, ό,τι πρέπει για µια στάση για καφέ αλλά και σπιτικό φαγητό! Tip: Από το χωριό περνάει το Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε4.
2.Κορυσχάδες
Από τους πρώτους οικισµούς που συναντά κανείς από το Καρπενήσι στο δρόµο για Προυσό, οι Κορυσχάδες, χτισµένοι µέσα στο ελατόδασος, είναι από τα πιο όµορφα και καλοδιατηρηµένα χωριά, και αν το επισκεφθείτε, θα το θυµάστε για πάντα! H ονοµασία του, σύµφωνα µε ερευνητές, προέρχεται από το αρχαιοελληνικό «κόρυς» (που σηµαίνει περικεφαλαία) και παραπέµπει στην τοποθεσία Καµίνια, όπου κατά την αρχαιότητα κατασκευαζόταν πολεµικός εξοπλισµός.
Φτάνοντας, η κεντρική πλατεία µε τον πλάτανο και την εκκλησία του Αγίου Αθανασίου µας θύµισε σκηνικό… για ταινία, ενώ στο ιστορικό σχολείο (διατηρητέο του 1901), όπου φιλοξενήθηκαν το 1944, κατά τη διάρκεια της Κατοχής, οι εργασίες του Εθνικού Συµβουλίου, σήµερα στεγάζεται το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης, µε έκθεση φωτογραφίας.
Η ιδιαιτερότητα του χωριού έγκειται στα παλιά αρχοντικά, πολλά από τα οποία έχουν δώσει τη θέση τους σε παραδοσιακούς ξενώνες. Ένα ταβερνάκι, ένα καφενείο και ένα café-bar, όλα µε προσωπικό µεράκι, προσφέρουν στον επισκέπτη στιγµές χαλάρωσης, ενώ το κουκλίστικο µαγαζάκι µε τα τοπικά καλούδια συµπληρώνει το σκηνικό! Τip: Από εδώ ξεκινούν αρκετά πεζοπορικά µονοπάτια που συνεχίζουν µέσα στο δάσος!
3.Κλαυσί
Σύµφωνα µε την παράδοση, πήρε το όνοµά του από τα δάκρυα που έχυσαν όσοι κάτοικοι είχαν αποµείνει στο χωριό ύστερα από την καταστροφή του, πιθανώς από τους Γαλάτες του Βρέννου το 279 π.Χ. Το Κλαυσί, 9 χλµ. από το Καρπενήσι, δεν έχει πολλές τουριστικές υποδοµές σε σχέση µε τα άλλα χωριά.
4.Βουτύρο
Σε µια νοητή γραµµή σχεδόν απέναντι από το Κλαυσί, βαθιά στην κοιλάδα της Ποταµιάς, συναντάµε το Βουτύρο (ή Βούτυρο), που ο µύθος θέλει να έχει πάρει το… πρωτότυπο όνοµά του από κάποιον που έφτιαχνε βούτυρο τα παλιά χρόνια! Μικρό αλλά ιδιαίτερα καλοδιατηρηµένο, θα σας σαγηνεύσει µε το φυσικό τοπίο και το πανέµορφο ελατόδασός του! Γύρω από την κεντρική του πλατεία, όπου δεσπόζει η βυζαντινού ρυθµού εκκλησία της Αγ. Παρασκευής, θα βρείτε δύο ταβερνάκια, ενώ τη διαµονή σας καλύπτουν περιποιηµένοι ξενώνες! Σε απόσταση µόλις 4 χλµ. βρίσκεται το Καταφύγιο Άγριας Ζωής Κορυσχάδων-Βουτύρου.
5.Νόστιµο
Το… «γευστικό» χωριό του νοµού, σε απόσταση 11 χλµ. από το Καρπενήσι, χτισµένο πανοραµικά στην «καρδιά» της Ευρυτανίας, είναι ένα ιδανικό ησυχαστήριο που άξιζε να ανακαλύψουµε! Σε υψόµετρο 940 µ., στις πλαγιές του όρους Χελιδόνα, απέχει από τον κεντρικό δρόµο για Προυσό µόνο 3,5 χλµ. Με 20 µόλις µόνιµους κατοίκους, δίνει το δικό του παρών στον τουριστικό «χάρτη» µε έναν προσεγµένο ξενώνα και ένα παραδοσιακό ταβερνάκι, στην κεντρική πλακόστρωτη πλατεία, ενώ µοναδικό «αξιοθέατο», εκτός από τη… θέα του, είναι το µικρό πέτρινο γεφύρι!
Tip: Από το Νόστιµο ξεκινούν δύο µονοπάτια 30΄-45΄ πεζοπορίας, που σκαρφαλώνουν στην κορυφή του όρους Κουρούνα!
6.Μεγάλο Χωριό
Από τους πιο δηµοφιλείς προορισµούς της Ευρυτανίας (20 χλµ. από το Καρπενήσι), το Μεγάλο Χωριό είναι χτισµένο αµφιθεατρικά σε υψόµετρο 750 µ. στις πλαγιές του όρους Καλιακούδα! Ο παραδοσιακός του χαρακτήρας, µε τα καλοδιατηρηµένα πέτρινα σπίτια που έχτισαν οι Μεγαλοχωρίτες µετανάστες, τους πλακόστρωτους δρόµους και τις πέτρινες βρύσες, σε συνδυασµό µε τις ενδιαφέρουσες επιλογές για διαµονή και φαγητό (κυρίως στη συνοικία του Γαύρου), δικαιολογούν απόλυτα τη φήµη του.
Δεν χάσαµε την ευκαιρία να εξερευνήσουµε τα λιθόστρωτα καλντερίµια του και να επισκεφθούµε το Ιστορικό & Λαογραφικό Μουσείο δίπλα στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής. Στα τρία επίπεδά του εκτίθεται ένα πλούσιο υλικό, που αποτελεί προσφορά των Μεγαλοχωριτών και ξετυλίγει τον τρόπο ζωής αλλά και την ιστορία του τόπου. Εδώ µάλιστα φυλάσσεται το παλιό ρολόι του χωριού, που λειτουργούσε από το 1926 µέχρι το 1988, ενώ διατηρούνται ακόµα και οι τρύπες από τις σφαίρες που δέχτηκε από τους Γερµανούς στην Κατοχή…
7.Γαύρος
Μπορεί εδώ κάποτε να υπήρχαν χάνια για τους προσκυνητές της Παναγιάς της Προυσιώτισσας, σήµερα όµως συνιστά κυρίως… γαστρονοµικό προορισµό, καθώς βρίθει από εξαιρετικές ταβέρνες, µε τοπικές σπεσιαλιτέ, µεταξύ των οποίων και ψητή πέστροφα από το εκτροφείο της περιοχής!
Με το όνοµά του να προέρχεται από δέντρο που ευδοκιµεί στην περιοχή, πρόκειται ουσιαστικά για οικισµό του Μεγάλου Χωριού, στις όχθες του Καρπενησιώτη ποταµού (ενώνεται µε το κυρίως χωριό µε ένα πέτρινο γεφύρι).
8.Μικρό Χωριό (παλαιό & νέο)
Στο 12ο χλµ. της διαδροµής από το Καρπενήσι και κατά µήκος της κατάφυτης κοιλάδας του Καρπενησιώτη συναντάµε τη διασταύρωση για Μεγάλο και Μικρό Χωριό. Παρά το… όνοµά του, το Μικρό Χωριό (χωρισµένο σε δύο οικισµούς) κουβαλάει… µεγάλη ιστορία! Λέγεται ότι εδώ έπλυναν το νεκρό σώµα του Μάρκου Μπότσαρη µετά τη µάχη στο Κεφαλόβρυσο (1823), στην Κατοχή λειτούργησε εδώ το τυπογραφείο της Αντίστασης, ενώ τον Δεκέµβριο του 1942 ο Άρης Βελουχιώτης µε τους αντάρτες του αντιµετώπισε εδώ τάγµα 2.000 Ιταλών. Χρονιά-ορόσηµο το 1963, όταν το χωριό χτυπήθηκε από κατολίσθηση, στην οποία 13 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους –θα ήταν περισσότεροι αν δεν ήταν Κυριακή, οπότε ο κόσµος βρισκόταν στην εκκλησία. Ένα χρόνο αργότερα, σε απόσταση 2,5 χλµ., στους «πρόποδες» του Παλιού, σχεδιάστηκε από το τεχνικό γραφείο Δοξιάδη το Νέο Μικρό Χωριό, για να στεγάσει τους κατοίκους.
Μην κάνετε, όµως, το λάθος και αρκεστείτε µόνο στον νέο οικισµό! Αν και λιγότερο ανεπτυγµένο τουριστικά, και µε µόλις 3 µόνιµους κατοίκους πλέον, το Παλαιό… Μικρό Χωριό δεν αποκαλείται άδικα «το µπαλκόνι της Ευρυτανίας», αφού η απαράµιλλη θέα του σε όλη την κοιλάδα της Ποταµιάς κόβει την ανάσα! Ακολουθήστε τις πινακίδες, κάντε µια στάση στην αλπικής οµορφιάς λίµνη που σχηµατίστηκε από την κατολίσθηση και σύντοµα θα βρεθείτε µπροστά σε µια πλατεία… κινηµατογραφικής οµορφιάς, µε πέτρινες βρύσες και τρεχούµενα νερά, ενώ το όνειρό σας για χαλάρωση ικανοποιούν ένας παραδοσιακός ξενώνας και ένα οικογενειακό ταβερνάκι. Tip: Πάρτε µια γεύση από την ιστορία του τόπου στο Λαογραφικό Μουσείο.
9.Προυσός
Δεν γίνεται να επισκεφθείτε την Ευρυτανία και να µη φθάσετε µέχρι τον Προυσό και την «Αρχόντισσα της Ρούµελης», που ήταν και δικός µας τελικός σταθµός σε αυτό το οδοιπορικό. Ακολουθούµε τη διαδροµή από Καρπενήσι, παράλληλα µε τον Καρπενησιώτη ποταµό (που δίνει τη θέση του στον Τρικεριώτη), ο οποίος µετά τον Γαύρο επιδεικνύει την άγρια οµορφιά του, ανάµεσα σε γκρεµούς και βουερά φαράγγια…
Ένα τοπίο που προκαλεί δέος! Αποκορύφωµα, η θέση… Κλειδί, µε το δρόµο να εισχωρεί στον τρυπηµένο βράχο! Εκεί κάνουµε µια στάση στα «Πατήµατα της Παναγιάς», που ξεχωρίζουν πάνω στο βράχο από τα εκατοντάδες τάµατα πιστών, µια τοποθεσία από όπου λέγεται ότι πέρασε η εικόνα της Παναγίας… Σε λίγη ώρα αντικρίζουµε την Ιερά Μονή της Παναγιάς της Προυσιώτισσας.
Στις νοτιοδυτικές παρυφές της Καλιακούδας, στη σκιά του χωριού Προυσός, µοιάζει σαν να κρέµεται πάνω στον γκρεµό… Γνωστή για τη θαυµατουργή εικόνα, έργο του ευαγγελιστή Λουκά, η οποία φυγαδεύτηκε από έναν νεαρό άντρα το 829 µ.Χ. από την Προύσα της Μικράς Ασίας.
10.Φιδάκια
Για να εξερευνήσουµε ένα από τα οµορφότερα χωριά της Ευρυτανίας, αξίζει τον κόπο να διανύσουµε 25 χλµ. φιδογυριστού δρόµου, δίπλα στα έλατα (υπολογίστε 40΄)! Τα «Φθάκια», όπως τα λένε οι ντόπιοι, είναι ένα πετρόκτιστο χωριό σε υψόµετρο 960 µ., µε λιγοστούς κατοίκους αλλά πλούσια φυσική οµορφιά και µεγάλη ιστορία, καθώς εικάζεται ότι εδώ υπήρξε η αρχαία πόλη Οιχαλία, τότε πρωτεύουσα της Ευρυτανίας. Συνεχίζοντας την εξερεύνηση, δεν… δειλιάζουµε στο θέαµα των 92 σκαλοπατιών, καθώς οδηγούν στα αλώνια του χωριού (5 συνολικά), απ’ όπου το βλέµµα χάνεται στον ορίζοντα, αγναντεύοντας τη λίµνη Κρεµαστών (φωτό κάτω)!
Σε περίπουν 1 ώρα (33 χλµ.) από τα Φιδάκια, προσεγγίζουµε τη λίµνη Κρεµαστών, τη µεγαλύτερη τεχνητή λίµνη της Ελλάδας, που µοιράζεται στους νοµούς Αιτωλοακαρνανίας και Ευρυτανίας.
11.Κρίκελλο
Ακολουθώντας την Επαρχιακή Οδό Ράχης Τυµφρηστού-Δοµνίστας, και σε απόσταση 28 χλµ. από το Καρπενήσι, αντικρίζουµε το Κρίκελλο. Για τη… φιδογυριστή ανάβαση χρειαστήκαµε περίπου 35΄-40΄, µέσα σε ένα παραµυθένιο, χιονισµένο τοπίο, και άξιζε χωρίς αµφιβολία να έρθουµε εδώ, τόσο για να απολαύσουµε µια από τις ωραιότερες διαδροµές στην Ελλάδα όσο και για να γνωρίσουµε από κοντά αυτό το γραφικό χωριό, «φωλιασµένο» σε ένα πυκνό δάσος (σε υψόµετρο 1.120 µ.), που παίρνει ζωή από τα νερά του Κρικελλοπόταµου. Εκτός από το γεγονός ότι το διασχίζει το Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε4, προσφέρει την πιο εύκολη πρόσβαση προς το φηµισµένο φαράγγι Πάντα Βρέχει!
Tip: Αν η πρόσβαση είναι εφικτή (µε το χιόνι ήταν αδύνατον να φτάσουµε), στο δρόµο για Κρίκελλο κάντε µια στάση στα Κοκκάλια, στο µνηµείο της µεγάλης νίκης των Αιτωλών και των Ευρυτάνων κατά των εισβολέων Γαλατών το 279 π.Χ.
Δείτε επίσης
