Από την Πρέβεζα, την Άρτα και την Πάργα μέχρι τα Γιάννενα, εκεί που η γη μπλέκεται με τη θάλασσα, οι παραδοσιακές νοστιμιές συναντούν την πειραγμένη ηπειρώτικη κουζίνα και ένας γαστρονομικός δρόμος ανοίγεται μπροστά στον επισκέπτη γεμάτος αρώματα και γεύσεις, που μπλέκονται αριστοτεχνικά μέσα σε ένα περίτεχνα εμπνευσμένο πιάτο, αποτυπώνοντας εξ ολοκλήρου όλη τη γευστική κουλτούρα του τόπου, δημιουργώντας μια εικόνα που δύσκολα φεύγει από την σκέψη σου… Και μόλις δοκιμάσεις, όλα γίνονται κτήμα σου, σαν από καιρό να ήσουν εσύ ο παραγωγός, εσύ ο δημιουργός, εσύ ο δοκιμαστής… Πλέον είσαι ντόπιος, με όλη τη σημασία της λέξης, συμμέτοχος σε μια γαστριμαργική φιέστα που ξεκινά δειλά-δειλά το ταξίδι της για να κατακτήσει όχι μόνο εμάς τους δημοσιογράφους, που βρεθήκαμε καλεσμένοι στο 1ο Γαστρονομικό Φεστιβάλ Ηπείρου από τις 16 μέχρι τις 19 Ιουλίου, αλλά και τους ξένους επισκέπτες από όλη την Ελλάδα, ακόμα να “χορέψει” με τα καλούδια την τον κόσμο ολόκληρο…
Το κάλεσμα, σαφές, 3 μέρες υπέροχης φιλοξενίας από την Περιφέρεια Ηπείρου και τον Τομέα της Τουριστικής Προβολής του τόπου, να εξερευνήσουμε, να γευτούμε τις συνταγές όπως έβγαιναν πριν από αιώνες από το μικρό κουζινάκι της γιαγιάς για να ταξιδέψουν σήμερα εντός και εκτός περιοχής με διαβατήριο την άριστη ποιότητα, το μεράκι της δημιουργίας αλλά και τη μοναδική γεύση που…ξενίζει θα έλεγα με την αρτιότητά της. Μια γιορτή φαγητού που δεν σε αφήνει να… χορτάσεις, κυριολεκτικά και μεταφορικά, αφού συνεχώς σε βομβαρδίζει με ιδέες αποτυπωμένες με τον πιο απλό και συνάμα πολύπλοκο τρόπο σε πιάτα γεμάτα φαντασία.
Στην Πρέβεζα του Αμβρακικού και του Ιονίου
Μεσημέρι με καύσωνα και σε αγκαλιάζει γλυκά το αεράκι από τον Αμβρακικό, απολαμβάνοντας ταυτόχρονα τη θαλασσινή μυρωδιά που μπλέκεται αριστοτεχνικά με τις εικόνες από τα καϊκια και τις ψαριές που βγαίνουν στο λιμάνι. Και στο βάθος ένα από τα ωραιότερα ξενοδοχεία της Πρέβεζας μάς χαρίζει την πιο ζεστή φιλοξενία, μέσα σε ένα καταπράσινο περιβάλλον, σε μια ήσυχη τοποθεσία για να μπορείς να απολαύσεις καλύτερα τη φύση και τις υψηλού επιπέδου υπηρεσίες του. Δύο μέρες μείναμε στο Da Luz και δεν μας έλειψε τίποτα, αλλά -το σημαντικότερο- γεμίσαμε από το χαμόγελο και την ευγένεια του προσωπικού και των ιδιοκτητών που δεν ήθελαν να μας λείψει τίποτα. Πρώτη μέρα, πρώτη επαφή και όπως λέει και ο θυμόσοφος λαός, “η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται!”…
Σούρουπο πια και τα χρώματα του δειλινού σηματοδοτούν την έναρξη του 1ου Γαστρονομικού Φεστιβάλ Ηπείρου, που μας υποδέχεται σε μια πρώτη γεύση για τις… γεύσεις που θα ακολουθήσουν τις επόμενες ώρες, μέρες… Ένα τοπικό κοκτέιλ με μέλι ηπειρώτικο κάνει την δροσιστική… αρχή και εμείς απολαμβάνουμε εικόνες του τόπου, καθώς το οδοιπορικό μας στην γαστρονομία ξεκινά με τους τοπικούς παράγοντες του έργου “Δικτύωση και Προβολή του Τουρισμού της Περιφέρειας Ηπείρου” να περιγράφουν τα ΠΟΠ προϊόντα και πώς αυτά δημιουργούν μια μοναδική κουζίνα και πιάτα που ανυπομονείς να δοκιμάσεις. Θαλασσινά, παστά, μέλια, τυριά, αυγοτάραχα, γάμπαρες, ψάρια, βότανα, λάδια και κηπευτικά αναμειγνύονται με φαντασία και γνώση σε μια μεγάλη… ηπειρώτικη κατσαρόλα και από εκεί προκύπτουν φαγητά όχι μόνο γεμάτα με νοστιμιά αλλά κυρίως γεμάτα αγάπη, που είναι και το άρτυμα μιας… απόλυτης γευστικής πανδαισίας! «Όταν συνδέουμε το τουριστικό προϊόν με τον πρωτογενή τομέα, αναδεικνύουμε τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα», υπογράμμισε o Περιφερειάρχης Ηπείρου κ. Αλέξανδρος Καχριμάνης, για να συμπληρώσει ο Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Πρέβεζας και αρμόδιος για θέματα Τουρισμού της Περιφέρειας Ηπείρου κ. Στράτος Ιωάννου: «Την πολιτική αυτή την έχουμε ξεκινήσαμε εδώ και δέκα χρόνια, όταν οι άλλοι ακολουθούσαν την προώθηση του μονοδιάστατου τουρισμού. Στην πορεία αυτή η επιλογή μας δικαιώθηκε και την ακολούθησαν στη συνέχεια και άλλοι».
Γάμπαρες; Άγνωστη λέξη, που αμέσως επεξηγείται: Είναι η περίφημη γαρίδα του Αμβρακικού, ονομαστή και… κινηματογραφικά! “Γαρίδες; Ναι, αλλά Αμβρακικού”, μας λέει ο κινηματογραφικός Τζέιμς Μποντ στην ταινία του 1981 “Για τα μάτια σου μόνο”. Για τις διάσημες λοιπόν γαρίδες Αμβρακικού ο λόγος ή αλλιώς γάμπαρες, όπως χαρακτηριστικά τις λένε στην Πρέβεζα. Αυτό για αρχή, ως περιγραφή αυτού του διάσημου θαλασσινού, που μου ανοίγει την όρεξη ακόμα μόνο από την αναφορά του.
Και συνεχίζουμε στη γευσιγνωσία, σε ένα σκηνικό δίπλα στη θάλασσα, το απαραίτητο… Alati στη γαστρονομία της Πρέβεζας! Ένα συστατικό που έρχεται από τα παλιά για να νοστιμίσει το φαγητό… Έννοια συνυφασμένη με τη θάλασσα και τον απέραντο πλούτο της μετουσιώνεται σε ένα από καλύτερα εστιατόρια της πόλης. Με κορυφαία αισθητική και άποψη, σε έναν χώρο που μετατρέπεται σε “μπαλκόνι” του Αμβρακικού, όλες οι γευστικές απολαύσεις της θάλασσας προσφέρονται στο πιάτο μας. Όχι απλά, αλλά σε μια “μυσταγωγία” συνδυασμών, το τραπέζι μας… κυριεύθηκε από μια τεράστια γαριδομακαρονάδα, όπου το γκουρμέ στη γεύση συναντά το παραδοσιακό και τα αρώματα μένουν αναλλοίωτα στην μνήμη! (Ελευθερίου Βενιζέλου 30)
Η ιδέα απλή και κατανοητή, ντόπια ολόφρεσκα θαλασσινά μεγειρεμένα με μια συνταγή της γιαγιάς, απογειώνουν και τον πιο απαιτητικό ουρανίσκο. Αυτή η γάμπαρη, λοιπόν, που η φήμη της ξεπερνά τα “στενά” όρια του Αμβρακικού κόλπου και φτάνει σε ολόκληρη την Ελλάδα, αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο, όπως χαρακτηριστικά είδαμε, έφερε την φρεσκάδα της θάλασσας όχι μόνο στο πιάτο μας αλλά την τοποθέτησε αριστοτεχνικά και στις αναμνήσεις μας.
Για αιώνες αποτελεί ένα μοναδικό προϊόν, μια βασική πηγή εισοδήματος των ψαράδων του κόλπου, μια τοπική λιχουδιά που ανέκαθεν προτιμούσαν οι καλοφαγάδες αλλά και όλοι όσοι αγαπούν τους θαλασσινούς μεζέδες. Είναι αρκετά μεγάλη, αφού το εμπορεύσιμο μέγεθός της υπερβαίνει τα δέκα εκατοστά, αλλά αν κάτι την κάνει τόσο ξακουστή είναι η μοναδική, ακαταμάχητη γεύση της. Ένας θαλασσινός μεζές που δικαιολογεί απόλυτα τη φήμη που έχει αποκτήσει! Και κάπου εδώ ολοκληρώνεται με τον καλύτερο τρόπο η πρώτη μου επαφή με την παραδοσιακή και συνάμα μεγαλειώδη γαστρονομία της Πρέβεζας…
Το συμπέρασμά μου έως εδώ; Με φόντο ένα υπέροχο ηλιοβασίλεμα, μια φύση βγαλμένη σαν από τον παράδεισο και με ολόφρεσκους μεζέδες απευθείας από τα νερά του Αμβρακικού, μια επίσκεψη στην Πρέβεζα και στα πέριξ του Αμβρακικού είναι μια εμπειρία ζωής μοναδική, ένα ταξίδι που πρέπει οπωσδήποτε να κάνετε!
Από τις ψαριές του Αμβρακικού στο πιάτο μας
Το γευστικό ταξίδι συνεχίζεται, αφού ο Αμβρακικός, ως γνωστόν, είναι ένας πλούσιος ψαρότοπος, που εκτός από τις γαρίδες φημίζεται για τα όστρακά του, τις σαρδέλες του, τον μικρό αλλά πεντανόστιμο γαύρο του, τις κουτσομούρες, τους κέφαλους, τις γλώσσες… Τα πριάρια (όπως λένε οι ντόπιοι τις βάρκες) τριγυρνούν στον κόλπο σαν νομάδες της θάλασσας και γεμίζουν τα δίχτυα τους με όλα τα “φρούτα” του νερού, που μπορείς να τα απολαύσεις ακόμα κι αν είσαι μακριά, πολύ μακριά. Βλέπεις οι ντόπιοι φρόντισαν να κάνουν συμμέτοχους στις θαλασσινές τους γεύσεις τους απανταχού λάτρεις των ολόφρεσκων προϊόντων που συλλέγουν στα δίχτυα τους καθημερινά μέσω του… Πρεβεζάνου.
Όνομα και πράγμα, λοιπόν, ο Αντώνης Γκούμας που έστησε στο Νεοχώρι της Πρέβεζας μια οικογενειακή επιχείρηση και προσφέρει τα καλούδια του σε όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό. Η σειρά προϊόντων «του Πρεβεζάνου» είναι μια νέα πρόταση κατεψυγμένων και προμαγειρεμένων ψαριών και μαλακόστρακων, που κυκλοφορεί στην ελληνική αγορά με την υπογραφή της οικογενειακής επιχείρησης από την Πρέβεζα.
Για το branding των νέων προϊόντων «ψάρεψε» έμπνευση από τη μακριά αλιευτική παράδοση της οικογένειας Γκούμα, αναδεικνύοντας την καταγωγή των προϊόντων έτσι όπως αυτά προέρχονται από τις πλούσιες ψαριές του Ιονίου και του Αμβρακικού κόλπου. Γνωστός για τις εκλεκτές γαρίδες και τις εξαιρετικές ιχθυοκαλλιέργειες, ο Αμβρακικός υπήρξε το «περιβόλι» του πάππου-ψαρά της οικογένειας και μεγάλου μάστορα στην παρασκευή των γνήσιων ψαρομεζέδων.
Ως συνέχεια της παράδοσής του, οι συσκευασίες του Πρεβεζάνου έχουν την απλότητα και φρεσκάδα ενός καλού ψαρομεζέ, που οφείλεται στη χειροποίητη, ντελικάτη παρασκευή τους, όπως επιβάλλει ο τόπος, η ιστορία της ηπειρώτικης γαστρονομίας, ο σεβασμός στον πελάτη…
Τι περιλαμβάνουν; Γαρίδα και γαύρο μαρινάτο, χταπόδι ξιδάτο και εκλεκτό αυγοτάραχο, που όταν δοκιμάσεις… δεν σταματάς με τίποτα. Σκέψου μόνο θαλασσινά τόσο γευστικά σαν να έχουν αλιευτεί αποβραδίς και μαγειρευτεί αμέσως με μεράκι και φαντασία, μέσα στα καλύτερα λάδια, λεμόνια, αρωματικά, φτάνοντας στο πιάτο σου… της ώρας!
Γιατί αυτό εκλαμβάνεις μόλις ανοίξεις μια συσκευασία “του Πρεβεζάνου”, την απόλυτη θαλασσινή γεύση και την πρεβεζάνικη γαστρονομία να κυριαρχούν στους γευστικούς σου κάλυκες! Τόσο απλά και τόσο πολύπλοκα ταυτόχρονα αλλά χωρίς εκπτώσεις στην πρώτη ύλη και στα υλικά παρασκευής… Γιατί αυτό που μετράει πάνω απ’ όλα είναι να διατηρεί ο καταναλωτής το χαμόγελό του και να απολαμβάνει μέχρι και την τελευταία μπουκιά με ευχαρίστηση. Ζήτα το όπου κι αν βρεθείς αφού η επιχείρηση δίνει σε delicatessen, εστιατόρια αλλά και στα περισσότερα σουπερμάρκετ σε όλη την Ελλάδα.
Τα “μυστικά” της ελιάς στην Πάργα
To λες και “στεργιανό νησί”, αφού η Πάργα μόλις την αντικρίσεις σκέφτεσαι πρασινογάλαζες ακτές και πολύχρωμα σπίτια, καλτερίμια, ασβεστωμένες αυλές και φιλόξενους ανθρώπους, ταβερνάκια εκεί που σκάει το κύμα και παραδοσιακά αρχοντικά… Κι όλα αυτά σε ένα κομμάτι γης που βρέχεται από το Ιόνιο και τον Αμβρακικό, συνδυάζοντας αριστοτεχνικά την καταπράσινη φύση και το μπλε της θάλασσας. Ανάμεσα στα σπίτια και στις ανθισμένες μπουκαμβίλιες ένα καλά κρυμμένο μυστικό αποκαλύπτεται καθημερινά στους επισκέπτες, ανάμεσά τους κι εμείς που κάνουμε μια στάση, γευσιγνωσίας, μνήμης, ιστορίας, παράδοσης στο «Paragaea – Parga Old Olive-Oil Factory» ή αλλιώς το Μουσείο Ελιάς της Πάργας, που αγκαλιάζει φιλόξενα όλους τους λάτρεις του λαδιού και των παραγώγων του.
Πρόκειται για το παλαιότερο μηχανοκίνητο ελαιοτριβείο της Πάργας και το όραμα των σημερινών ιδιοκτητών του, της κυρίας Αθηνάς και του κυρίου Ηλία Λιάκρη, να αναβιώσουν μια ιστορία άρρηκτα συνδεδεμένη με τον τόπο και τους κατοίκους του. Με στόχο να ζωντανέψουν την αίγλη του παρελθόντος, οι οικοδεσπότες αναστήλωσαν τις παλιές εγκαταστάσεις και δημιούργησαν έναν μουσειακό χώρο, που εντυπωσιάζει και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη. Οφείλει την ονομασία του στην αρχαία «Παραγαία», σημερινή Πάργα, από τη σλαβική λέξη «parg», που σημαίνει λιμάνι. Άλλωστε η πόλη ήταν κατά την αρχαιότητα το λιμάνι της Ηπείρου, η διάσημη Ελαία.
Ο χώρος εκτείνεται σε δύο ορόφους και είναι έτσι διαμορφωμένος ώστε ο επισκέπτης να λαμβάνει τις βασικές γνώσεις για την παραγωγή και επεξεργασία της ελιάς, μέσα από φωτογραφίες από όλα τα στάδια της παραγωγής και επεξηγηματικά κείμενα μέχρι το τελικό προϊόν, που φυσικά μπορείς να δοκιμάσεις, πάντα με την ευγενική καθοδήγηση των ιδιοκτητών, θαρρώντας πως μέχρι τώρα ήσουν εντελώς αδαής σε αυτό το “χρυσάφι” που κρύβεται μέσα σε μπουκάλια και βάζα…
Τα μηχανήματα τριβής της ελιάς δεσπόζουν στον χώρο σημειώνοντας τα τρία στάδια της επεξεργασίας, όπου η μηχανή, το νερό και ο άνθρωπος έπαιζαν σημαντικό ρόλο στο τελικό αποτέλεσμα. Μάλιστα το ένα εξ αυτών λειτούργησε ξανά με τη συνδρομή Άγγλου μηχανικού (τακτικού επισκέπτης της Πάργας) αλλά και του Ηλία, που επιθυμεί να διατηρήσει αναλλοίωτη την ιστορία της παραγωγής του λαδιού σε έναν τόπο που είναι φημισμένος για τα ελαιόδεντρά του.
Η απόλυτη ευχαρίστηση, όμως, έρχεται για εμένα στη μοναστηριακού τύπου τραπεζαρία, όπου στρώνονται τα λευκά τραπεζομάντηλα και τοποθετούνται τα σερβίτσια, έτοιμα να με μυήσουν σε μια ξεχωριστή ιεροτελεστία γεύσης με ελαιόλαδο παραγωγής του κτήματος «Paragaea» σε πιάτα που είναι ευφάνταστα και πεντανόστιμα.
Ο νεαρός σεφ έχει αναλάβει να μας δείξει πόσο σημαντικό είναι το χρώμα, το άρωμα και η γεύση του λαδιού στη μαγειρική, καθώς είναι αυτό που μπορεί να απογειώσει από ένα απλό πιάτο, μια σαλάτα με πορτοκάλι, για παράδειγμα, αναδεικνύοντας τα αρώματά της, ή ένα χέλι καπνιστό με πράσινο μήλο, μέχρι ένα γκουρμέ φρικασέ με τσιπούρα. Με τον οίνο να ρέει άφθονος, η παργινή ελαιοπαραγωγή συνεχίζει να αποκαλύπτει τα μυστικά της, που κρατούσε κρυμμένα επί 35 συναπτά έτη, και στο πωλητήριο του Μουσειακού Χώρου Ελιάς και Γευσιγνωσίας όπου διατίθενται φαγώσιμα και καλλυντικά προϊόντα με βάση τον ιερό καρπό της ελιάς. (paragaea.gr)
Α street food festival
Σε ένα Φεστιβάλ Γαστρονομίας περιμένεις να δεις, να μυρίσεις, να γευτείς, να απολαύσεις, να ευχαριστηθείς, με άλλα λόγια να κινητοποιήσεις όλες σου τις αισθήσεις προς μία κατεύθυνση: Τη γεύση. Σκοπός επετεύχθη θα έλεγα εγώ στο 1ο Γαστρονομικό Φεστιβάλ Ηπείρου, και μάλιστα μέσα από έναν εντελώς πρωτότυπο τρόπο που μας ξάφνιασε ευχάριστα. Γιατί πώς αλλιώς να περιγράψεις την εικόνα ενός food track στην κεντρική πλατεία της Πρέβεζας και τον ειδικό food scriber με μεγάλη εμπειρία Θοδωρή Παστουρματζή να πιάνει στα χέρια του τα τοπικά προϊόντα και να τα μεταμορφώνει σε γκουρμέ επιλογές, δημιουργώντας 7 ευφάνταστα πιάτα, μέσα στα οποία ανακάλυπτες ταυτόχρονα γεύσεις από τα παιδικά σου χρόνια ανακατεμένες αριστοτεχνικά με σύγχρονους τρόπους παρασκευής και παρουσίασης. Αλμυρές και γλυκές παρασκευές με γνωστά τοπικά υλικά, λαχανικά και θαλασσινά… μετουσιώθηκαν σε μια γαστριμαργική πανδαισία υψηλών προδιαγραφών. Έτσι απλά οι ηπειρώτικες γεύσεις απογειώθηκαν και μέσα σε ένα πιάτο βρήκαμε όλη τη γη και τη θάλασσα της Ηπείρου, που σίγουρα δεν θα ξεχάσουμε. Συνοδεία ούζου και τσίπουρου, το γαστρονομικό φεστιβάλ εξελίχθηκε σε μια μικρή γιορτή με εκατέρωθεν κεράσματα, που το ένα ήταν καλύτερο από το άλλο.
Άλλωστε, οι 10 παραγωγοί από την Πρέβεζα και την Άρτα (Μονάδα παραγωγής και τυποποίησης αυγοτάραχου «Του Πρεβεζάνου», Ούζο Ρούμπου, Ζήση Φώτη Καλαμπόκι τυποποιημένο, Ελιές Αρτας «ΦΙΛΙΠΠΟΣ», Αρωματικά φυτά ΜΥΡΤΑΛΗ, Μέλι Ηπειρωτικης Γης, Καράλης –Τυροκομικά, «Συρράκο», Τσίπουρο Φυσέκης Λάδι Paragaea) είχαν κέφια να μας δείξουν, να μας προτείνουν, να μας περιγράψουν τα καλούδια τους και να μας τονίσουν πόσο σημαντική είναι η ποιότητα της πρώτης ύλης, που ακόμα και το πιο απλό πιάτο μπορεί να το κάνει να φαντάζει έδεσμα υψηλής γαστρονομίας. Από τη ρίγανη που μαζεύεται στο βουνό μέχρι τη γάμπαρη που σπαρταράει στα δίχτυα, το μυστικό είναι να προσπεράσεις τον κόπο και να σπαταλήσεις τον χρόνο που απαιτούνται για να φτάσουν αυτά τα παραδοσιακά προϊόντα αναλλοίωτα στο τραπέζι σου… Όπως το καρπούζι από το μποστάνι, που μόλις το κόψεις… μυρίζει καλοκαίρι!
Μια καντίνα γεύσεων δέσποζε μέχρι αργά το βράδυ στο κέντρο της πλατείας στην Πρέβεζα γεμάτη ηπειρώτικα προϊόντα που θα ζήλευε και ο πιο μεγαλεπήβολος σεφ, επιλέγοντας να τα βάλει στα πιάτα του για να μεταφέρει στους επισκέπτες του όχι μόνο τη νοστιμιά της Ηπείρου απ’ άκρη σ’ άκρη αλλά κυρίως την απαράμιλλη γεύση του φρέσκου, ολόφρεσκου προϊόντος, που ο τόπος αυτός τιμά και με το παραπάνω.
Ένα πράγμα θα πω εγώ από την εμπειρία μου ως τώρα, τα τοπικά αγροτικά προϊόντα και τα θαλασσινά εδέσματα έχουν πολλά συγκριτικά πλεονεκτήματα που τα καταλαβαίνεις μόνο εάν τα δοκιμάσεις, και τα δοκίμασα με το παραπάνω! Γιατί οι μέρες και νύχτες γαστρονομίας εδώ στην ΄Ηπειρο κυλούν αργά και απολαυστικά, για να γίνουν κτήμα σου, για να τις μεταφέρεις όπου κι αν πας, για να παρακινήσεις άλλους να ασχοληθούν, για να γίνεις συμμέτοχος μιας προσπάθειας που δείχνει αμέριστη αγάπη για τον τόπο, το προϊόν, τον άνθρωπο, τον αγρότη, τον ψαρά, τον παραγωγό, τον μάγειρα, τον επισκέπτη… Η Ήπειρος άλλωστε ξέρει να φιλοξενεί από κάθε μετερίζι και δεν… τσιγκουνεύεται σε τίποτα!
Άρτα & Κορωνησία, μια γευστική πανδαισία
Λάδι και ελιές Άρτας, σαρδέλες, γαρίδες και κουτσομούρες Αμβρακικού, χέλια, κέφαλος πετάλι, πέστροφες και το σπουδαίο χαβιάρι της μπαίνουν στο γευστικό μου μικροσκόπιο, νιώθοντας ήδη γεμάτη και μόνο που τα αναφέρω. Μοναδικές τοπικές νοστιμιές που η φύση εδώ προσφέρει απλόχερα για να τιμήσει τους ντόπιους που την προσέχουν σαν τα μάτια τους! Σαν έτοιμη από παλιά, η περιήγηση ξεκινά την προτελευταία μέρα μου εδώ στην Ήπειρο από τα δημοφιλέστερα προσφάγια των αγροτικών πληθυσμών της Μεσογείου, που χρησιμοποιούνται ως ορεκτικά και συνοδεύουν λαδερά φαγητά, σαλάτες και πολλά ορεκτικά εδέσματα, αποτελώντας θεμέλιο της μεσογειακής διατροφής, ή αλλιώς από τις ελιές.
Ένας είναι στην Άρτα ο ειδικός, που ακούει στο όνομα “Philippos flavors” ή αλλιώς Φίλιππος Μπέης. Και πώς να τον λησμονήσεις, άλλωστε, αφού οι λαχταριστές ελιές του δεν αφήνουν περιθώρια… αμνησίας! Στις εξαιρετικές εγκαταστάσεις του στην Άρτα όχι μόνο μαθαίνεις όλη τη διαδικασία της παραγωγής, από τη συλλογή των ελιών, μέχρι την τυποποίηση, αλλά αντιλαμβάνεσαι και τη μεγάλη αγάπη του για τον τόπο και το προϊόν που ήδη κάνει τον γύρο του κόσμου. Μια μονάδα μόλις λίγων ετών έχει καταφέρει να διακριθεί και εκτός Ελλάδας, αφού οι ελιές του είναι διάσημες και στο εξωτερικό. Μαύρες, πράσινες, γεμιστές, σε ροδέλες, πατέ, ό,τι μπορείς να φανταστείς δεν λείπει από το ηπειρώτικο αυτό brand, που μπορεί αν υπερηφανεύεται για την άριστη ποιότητα και τη μοναδική γεύση.
Όσο για τον ίδιο; Μόλις τον γνωρίσεις καταλαβαίνεις αμέσως γιατί το προϊόν του είναι πετυχημένο! Ευγενικός, πρόσχαρος, ακούραστος, μεταφέρει την αγάπη και το μεράκι του στις ελιές, ναι στις ελιές, κι αυτές ανταποδίδουν σε γεύση, άρωμα και αξία. Κάπως έτσι έρχεται και η επιτυχία… Και τότε μπορείς να κερνάς απλόχερα, περήφανος για το χάρισμά σου, που θα τιμηθεί δεόντως από όλους. Εύγε!
Κι από εδώ μια λωρίδα γης μας χωρίζει από την απόλυτη απόλαυση! Η Κορωνησία δεν είναι μόνο εικόνες εξωτικές, δεν είναι μόνο μια λεπτή γραμμή ανάμεσα σε δύο λιμνοθάλασσες με τοπία ειδυλλιακά. Είναι όλα αυτά συν το άρωμα των θαλασσινών που σε συνεπαίρνει καθώς διασχίζεις τον δρόμο που θα σε φέρει πιο κοντά στις μοναδικές της γεύσεις. Εδώ λέει ο κέφαλος πετάλι είναι το top παραδοσιακό πιάτο, συνδυαστικά με τις γάμπαρες και το χέλι. Αλήθεια είναι!
Στην Ταβέρνα του Πατέντα… έχουν τη δική τους… πατέντα στη γεύση! Με το που πλησιάζεις, καταλαβαίνεις αμέσως ότι εδώ θα φας το πιο φρέσκο ψάρι της Ηπείρου. Πώς, θα μου πείτε… Οι συνοδοί μας, λοιπόν, χαιρέτισαν φίλους Γιαννιώτες που είδαν σε διπλανά τραπέζια. Γιαννιώτες; Σκέφτομαι… Μα είναι δυνατόν να ταξιδεύουν 1-2 ώρες για να φάνε ένα πιάτο φαγητό; Ε, κατάλαβα ότι αυτό το πιάτο φαγητό δεν είναι όποιο κι όποιο. Και το διαπίστωσα στο σερβίρισμα όταν είδα να καταφτάνουν οι τεράστιες πιατέλες. Όλα τα ψάρια του Αμβρακικού αριστοτεχνικά ψημένα, από σουπιές στα κάρβουνα και ψητές γάμπαρες σουβλάκι, μέχρι χέλι ψημένο στην κεραμίδα, σε μια πολύ φίνα και ραφινάτη εκδοχή, και φυσικά η σπεσιαλιτέ του μαγαζιού, ο κέφαλος πετάλι, ξεροψημένος και ζουμερός τόσο… όσο. Η αποθέωση των ψαροθαλασσινών που απολαμβάνεις με θέα τη θάλασσα και ακούγοντας ιστορίες από τους ντόπιους, που χαίρονται σαν μικρά παιδιά να διηγούνται τη γαστρονομία του τόπου με απλά και κατανοητά λόγια. Σημαντικό, σημειώνω εγώ, για να μάθεις καλύτερα και… βαθύτερα τα μυστικά της γεύσης και της παράδοσης. Εδώ στην Κορωνησία δεν είναι μόνο το όμορφο νησάκι της λιμνοθάλασσας που σε συνεπαίρνει, είναι ο αέρας που μυρίζει ό,τι πιο φιλόξενο, γευστικό και απολαυστικό μαζί έχεις δοκιμάσει ποτέ. Όνειρο!
Ένα… καντάρι γεύσεις στα Γιάννενα
Τα αγαπηµένα Γιάννενα ακόµα µία φορά αποδεικνύουν ότι δικαίως βρίσκονται στην κορυφή των προτιµήσεων, αυτήν τη φορά των γαστρονομικών. Με τις τοπικές γεύσεις να αποδίδονται στην εντέλεια στο “Καντάρι”, που από την αρχή σε… φιλεύει χαμόγελα και ευγένεια. Η ιστορία εδώ γράφεται… ανάποδα, από τη χώνεψη! Ο Ανδρέας Γεωργούλης, γνωστός σεφ στον τόπο του (και όχι μόνο!) δεν μας είχε προετοιμάσει γι’ αυτό που επρόκειτο να ζήσουμε γευστικά και γαστριμαργικά στο εστιατόριο “Το καντάρι”, ένα μαγαζί minimal αισθητικής, με ζεστή αυλή και αρωματικά βότανα ολόγυρα. Το πρώτο στοιχείο, λοιπόν, μου δείχνει από την αρχή τον δρόμο: “Εδώ θα φας σπιτικά, παραδοσιακά, ο άνθρωπος φυτεύει και περιποιείται τις δικές του ρίγανες, λεβάντες, βασιλικούς και πάει λέγοντας…
Στα info του εστιατορίου, που λειτουργεί μόλις 2-3 μήνες, διαβάζω “σύγχρονο ψητοπωλείο”. Ζωγράφος, μάλλον, θα ήταν στην προηγούμενη ζωή του ο Ανδρέας, που μας τάρταρε ένα καντάρι ζωγραφισμένο με γεύσεις ηπειρώτικες, μέσα από τη δική του πειραγμένη γευστικά ματιά και μας απογείωσε γαστρονομικά, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Λιτή εμφάνιση στα πιάτα αλλά τόσο πλούσιες νότες στο περιεχόμενο, που μοιάζει μακράν τόσο προσεγμένο, που θα ‘λεγες πως έχει περάσει πρωτύτερα από μια ερωτική συνεύρεση με τον σεφ, αφού βγάζει προς τα έξω όλα του τα συναισθήματα, αρωματικά και γευστικά.
Ξεχειλίζουν αγάπη οι συνταγές και από έρωτα τα πιάτα! Να ξεχωρίσεις κάποιο δεν μπορείς, ούτε να το περιγράψεις σαφώς, αφού αν δεν το δοκιμάσεις σίγουρα θα υπολείπεσαι στην ουσία του… κανταριού! Θα προσπαθήσω πάντως να προσεγγίσω έστω και λίγο τη νοστιμιά και την εφευρετικότητα του ιδιοκτήτη πάνω σε κάθε υλικό που χρησιμοποιεί. Αυστηρά ντόπιο, αυστηρά ηπειρώτικο, αυστηρά παραδοσιακό.
Γαλοτύρι γιαννιώτικο με κολοκυθάκια λεπτοκομμένα, δροσερό και ιδιαίτερο. Χέλι ντόπιο, ολόφρεσκο, με πατατοσαλάτα… όνειρο. Ριζότο με λάδι τρούφας, που το λες και μεγαλείο. Το λάδι δικής του δημιουργίας και το πιάτο… για Όσκαρ! Στο διά ταύτα τώρα, του ψητοπωλείου εννοώ, με φιλέτο μοσχάρι που λιώνει στο στόμα και σε μεταφέρει εύκολα σε διάσημα εστιατόρια του εξωτερικού, μόνο που εκεί δεν προσεγγίζουν καν αυτή την… εντοπιότητα, την ηπειρώτικη ταυτότητα που έχει εδώ το γεύμα σου.
Η Ήπειρος σε ένα πιάτο, λοιπόν, πειραγμένη εξαιρετικά με μια μοντέρνα προσέγγιση που σε εκπλήσσει ευχάριστα. Κρεατοφαγίας συνέχεια και σειρά έχει το σουβλάκι μοσχάρι. Έναν προβληματισμό εδώ τον έχει ο καθένας, που σκέφτεται κατά πόσον η… μπουκιά μασιέται δεόντως! Γελάμε, τώρα… Τόσο μαλακό που λες “μωρέ είναι μοσχάρι τώρα αυτό και μάλιστα ντόπιο;”… Κι όμως, ό,τι πιο γευστικό και νόστιμο μπορείς να δοκιμάσεις, ακόμα κι αν δεν είσαι grande κρεατοφάγος!
Όμως, παρασύρθηκα από το φαγητό και θα μου πείτε “στο μαγαζί αυτό δεν πίνουν;”. Εδώ είναι η έκπληξη. Μια νεόκοπη μπίρα με όνομα που σε στέλενει στα βουνά, στη “ζεστή κοιλάδα” της Πίνδου, την ονομαστή Βάλια Κάλντα. Παράδοση και εδώ, αφού η Valia Calda παρασκευάζεται στα Γιάννενα, τιμώντας την καταγωγή της και… με θέα τη λίμνη σίγουρα η απόλαυσή της μεγιστοποιείται.
Πόση γεύση αντέχετε ακόμα; Εδώ στο Καντάρι αντέχουν να συνεχίσουν κι εγώ περιμένω με ανυπομονησία το επιδόρπιο. Γαλακτομπούρεκο και λικέρ βύσσινο από τα λίγα. Ξεχάστε ό,τι ξέρατε περί του εν λόγω γλυκού, γιατί αυτό είναι… άλλο πράγμα! Αρωματικό, τραγανό, δεμένο εξαιρετικά φύλλο και κρέμα σε ένα σώμα, λιώνει διακριτικά στο στόμα και ταρακουνά για τα καλά τον ουρανίσκο.
Θα μπορούσα εδώ να πω “δεν περιγράφω άλλο”, όμως οφείλω να πω ένα μεγάλο “μπράβο” στον Ανδρέα που τιμά τη μαγειρική, απογειώνει τα παραδοσιακά προϊόντα του τόπου του, ξέρει πώς θα τα εκμοντερνίσει όμορφα, χωρίς φανφάρες γαστρονομικές, χαρίζοντας στους (τυχερούς) επισκέπτες του… την Ήπειρο σε ένα πιάτο!
Κι επειδή ξεκινησα με την φράση «καλή σας χώνεψη»… «καλή σας όρεξη», λοιπόν! (Οπλαρχηγού Παλάσκα 15)
* Ευχαριστώ από καρδιάς για την γαστρονομική αυτή βόλτα στην καλοκαιρινή Ήπειρο την Περιφέρεια Ηπείρου, για τη ζεστή τους φιλοξενία τον Περιφερειάρχη Ηπείρου κ. Αλέξανδρο Καχριμάνη, τον Αντιπεριφερειάρχη Π.Ε. Άρτας κ. Βασίλη Ψαθάς, τον Αντιπεριφερειάρχη Π.Ε. Πρέβεζας και αρμόδιο για θέματα Τουρισμού της Περιφέρειας Ηπείρου κ. Στράτο Ιωάννου, την Δ/ντρια Τουρισμού της Περιφέρειας κ. Ιουλία Μαρκούλα και φυσικά την κ. Αρετή Στασινού από τον Τομέα της Τουριστικής Προβολής Ηπείρου που έφερε εις πέρας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το πρόγραμμά μας.
Δείτε επίσης στο travelstyle.gr:
- Ζορίκα: Η παραμυθένια “λίμνη με τα νούφαρα” στο Ζαγόρι – Στη μέση ενός καταπράσινου δάσους! (βίντεο)
- Ήπειρος: Κάνουμε στάση στα 5+1 ωραιότερα σημεία της μέσα στο πράσινο, δίπλα σε λίμνες & ποτάμια!
- Ήπειρος: Σας παρουσιάζουμε την εντυπωσιακή αλπική Δρακόλιμνη σε ένα βίντεο και 5 σημεία απαράμιλλης ομορφιάς του τόπου τον χειμώνα!
