Αν και µε την πρώτη µατιά µοιάζει μια ακόμη μεγαλούπολη με χαοτικούς ρυθμούς, αρκεί να δείτε «πίσω από τα τείχη» για να καταλάβετε ότι το Ηράκλειο δεν είναι µόνο αυτό, αλλά κρύβει µια άλλη πλευρά, διαφορετική, πανέμορφη, γεµάτη ιστορία και παράδοση!
Το πρώτο λιµάνι της Κρήτης κουβαλάει όλες εκείνες τις ιστορίες του παρελθόντος που σε ταξιδεύουν νοσταλγικά στον χρόνο. Αν αποφασίσεις να αντιµετωπίσεις το Ηράκλειο επιφανειακά, τότε αυτό που θα δεις είναι µια δαιδαλώδης µεγαλούπολη που σε τίποτα δεν θυµίζει νησί. Όταν ωστόσο αφεθείς στα… µονοπάτια του, αυτά θα σου µαρτυρήσουν τις κρυµµένες πτυχές του που σίγουρα θα σε κάνουν να αναθεωρήσεις! Ακολουθήστε µας σε ένα µοναδικό οδοιπορικό και γνωρίστε το όπως του αξίζει!
Γνωριμία με το κέντρο
Ξεκινώντας παραλιακά από την Πλατεία Κουντουριώτη και τα Νεώρια, ανηφορίστε την οδό 25ης Αυγούστου, η οποία αποτελεί και τη βασικότερη αρτηρία προς το κέντρο της πόλης. Με τα καλοδιατηρηµένα νεοκλασικά κτήρια, διάφορα τουριστικά spots και αγαπηµένα στέκια των ντόπιων να την περιβάλλουν, αν δεν παρασυρθείτε και… λοξοδροµήσετε σε κάποιο από τα στενάκια, τότε η πρώτη σας στάση επιβάλλεται να γίνει στον µεγαλοπρεπή ναό του Απόστολου Τίτου. Με βασιλικό σχήµα, όπως µαρτυράει ο τρούλος του, αυτός ο «πολυτάραχος» ναός, αφιερωµένος στον οργανωτή και πρώτο επίσκοπο της εκκλησίας της Κρήτης, είναι σίγουρα από τα must see µνηµεία της πόλης!
Συνεχίζοντας τη διαδροµή, το βλέµµα σας θα τραβήξει αναπόφευκτα η περίφηµη και περίτεχνη Λότζια, όπου δεσπόζει το δηµαρχείο. Πρόκειται για ένα από τα σπουδαιότερα αρχιτεκτονήµατα της βενετσιάνικης «προίκας» στην Κρήτη. Λίγα µέτρα παρακάτω η Βασιλική του Αγίου Μάρκου. Ένας Ενετικός ναός του 13ου αιώνα µ.Χ., αφιερωµένος στον προστάτη των Βενετών. Επί Τουρκοκρατίας µετατράπηκε σε τζαµί, ενώ σήµερα στεγάζει τη δηµοτική πινακοθήκη.
Και κάπως έτσι τα βήµατά σας σάς οδήγησαν αναπόφευκτα στην Πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου, µε τους εκατοντάδες τουρίστες να στριµώχνονται µπροστά από την Κρήνη Μοροζίνι για µια φωτογραφία. Τα «Λιοντάρια», όπως την αποκαλούν οι ντόπιοι, είναι δηµιούργηµα του Φραγκίσκο Μοροζίνι προκειµένου να αντιµετωπίσει το σοβαρό πρόβληµα της λειψυδρίας της περιοχής. Σήµερα, αποτελεί κλασικό σημείο συνάντησης της πόλης, αφού εκεί δίνονται όλα τα ραντεβού, ενώ περιµετρικά της απλώνονται πολλά cafes και εστιατόρια για ένα διάλειµµα µέσα στην ηµέρα! Οι δρόµοι που βρίσκονται τριγύρω της είναι εµπορικοί, αλλά το βασικό τους γνώρισµα είναι πως συνδυάζουν το σύγχρονο µε το παραδοσιακό.
Αφού ανακτήσετε λοιπόν κι εσείς τις δυνάµεις σας, µην παραλείψετε την οδό Δαιδάλου όπου µεγάλα εµπορικά καταστήµατα και τουριστικά µαγαζάκια θα σας… καθυστερήσουν µέχρι το τέλος του πεζοδρόµου που οδηγεί στην πλατεία Ελευθερίας και το κοντινό πάρκο Γεωργιάδη, έναν πνεύµονα πρασίνου στο κέντρο της πόλης ο οποίος φιλοξενεί και το Μνηµείο για τη Μάχη της Κρήτης.
Λίγα µέτρα µακριά, η ρετρό και γλυκά παλιοµοδίτικη οδός 1866 θα σας µεταφέρει στο αυθεντικό κλίµα της καθηµερινότητας της πόλης, αφού εδώ εντοπίζεται η ιστορική κεντρική αγορά! Διασχίζοντας την παρέα µε µυρωδιές από µπαχαρικά και τοπικά καλούδια, τα βήµατά σας θα σας οδηγήσουν στην πλατεία Κορνάρου και το Βαλιδέ Τζαµί µε την εντυπωσιακή κρήνη Μπέµπο µε αναγεννησιακά και γοτθικά στοιχεία.
Βολτάροντας παραλιακά
Ξεκινήστε τη βόλτα σας από τον δυτικό παραλιακό δρόµο µε συντροφιά σας το… φυσικό µπαλκόνι του Κρητικού Πελάγους. Πρώτη στάση ο ναός Πέτρου και Παύλου, ένα από τα παλιότερα σωζόµενα µνηµεία αρχιτεκτονικής του Τάγµατος των Δοµινικανών στη Μεσόγειο. Σήµερα φιλοξενεί ψηφιδωτές απεικονίσεις της Παναγίας του καθηγητή ψηφιδωτού Λουκά Πεινίρη, ενώ τελούνται και κάποιες ιερές ακολουθίες.
Συνεχίζοντας την περαντζάδα στη Λεωφόρο Σοφοκλή Βενιζέλου θα αντικρίσετε το Ιστορικό Μουσείο της Κρήτης, το οποίο αφηγείται 17 αιώνες τοπικής ιστορίας, ενώ στο τέλος του µικρού κόλπου το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας θα σας µυήσει στον πλούτο και την ποικιλοµορφία του φυσικού περιβάλλοντος του νησιού.
Αφού αναφερθήκαμε σε μουσεία μην αμελήσετε φυσικά μια επίσκεψη στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, το οποίο είναι από τα πιο μεγάλα και αξιόλογα μουσεία στην Ελλάδα και ένα από τα σημαντικότερα στην Ευρώπη. Τα εκθέματά του περιλαμβάνουν αντιπροσωπευτικά δείγματα από όλες τις περιόδους της κρητικής προϊστορίας και ιστορίας, που καλύπτουν περίπου 5.500 χρόνια, από τη νεολιθική εποχή μέχρι τους ρωμαϊκούς χρόνους. Κυρίαρχη θέση στις συλλογές του ωστόσο, κατέχουν τα μοναδικά αριστουργήματα της μινωικής τέχνης, την οποία μπορεί κανείς να θαυμάσει σε όλη της την εξέλιξη. Ανάμεσα στα σπουδαία εκθέματα, ξεχωρίζουμε τον πήλινο Δίσκο της Φαιστού με έντυπα εικονιστικά σημεία σε σπειροειδή διάταξη, κατανεμημένα σε ομάδες. Για το περιεχόμενο της επιγραφής και τις σχέσεις της με τις άλλες κρητικές γραφές δεν έχουν διατυπωθεί οριστικά συμπεράσματα. Η επανάληψη ορισμένων συνδυασμών σημείων σε τύπο επωδού αποτελεί την πειστικότερη ένδειξη ότι πρόκειται για ύμνο ή κείμενο μαγικού χαρακτήρα. (heraklionmuseum.gr)
Περπατώντας κατά µήκος της παραλίας, στρίψτε στην οδό Αρχιεπισκόπου Μακαρίου. Εκεί που ενώνεται µε τις λεωφόρους Πλαστήρα και Καλοκαιρινού δεσπόζει η ενετική πύλη του Παντοκράτορα ή Χανιώπορτα, µια από τις εισόδους της Παλιάς Πόλης στα ενετικά τείχη του Χάνδακα. Ακολουθώντας τη λεωφόρο Πλαστήρα, ανεβείτε στα τείχη, περπατήστε στους προµαχώνες τους και απολαύστε την πανοραµική θέα. Ο πιο γνωστός είναι ο προµαχώνας Μαρτινέγκο, µιας και εδώ βρίσκεται ο τάφος του Νίκου Καζαντζάκη.
Εάν πάλι ακολουθήσετε την οδό Καλοκαιρινού, στρίψτε στη Λασθένους για να φτάσετε µέχρι την Αρµένικη Εκκλησία. Πίσω της απλώνεται η συνοικία Λάκκος. Μία πρώην κακόφηµη γειτονιά, η οποία µας δείχνει το νέο της πρόσωπο χάρη σε διάφορες πρωτοβουλίες που της έχουν δώσει ζωή και χρώµα µε street art αλλά και ενδιαφέρουσες δράσεις! Από εδώ ο δρόµος θα σας βγάλει και πάλι στα «Λιοντάρια», µε µια ενδιάµεση στάση φυσικά στην πλακόστρωτη πλατεία του Αγίου Μηνά, όπου δεσπόζει ο οµώνυµος Καθεδρικός Ναός, αφιερωµένος στον προστάτη και πολιούχο της πόλης.
Για το τέλος, καθόλου τυχαία αφήσαµε το αναστηλωµένο θαλάσσιο ενετικό φρούριο, γνωστό και ως Κούλες, το οποίο είναι και πάλι επισκέψιµο. Με ιστορία από το 1540, αποτελεί σηµείο αναφοράς για την πόλη και είναι το αδιαµφισβήτητο must see κάθε επισκέπτη. Η δαιδαλώδης διαδροµή στο ισόγειο περνάει από αίθουσες που άλλαξαν διάφορες χρήσεις στη διάρκεια των αιώνων, ορισµένες εκ των οποίων ανοίγονται για πρώτη φορά στο κοινό. Η διαδροµή καταλήγει φυσικά στην κορυφή του κάστρου απ’ όπου θα πάρετε µια… πανοραµική γεύση της πόλης (Καθηµερινά εκτός Τρίτης 08:00-20:00)
Highlights
Η πόλη είναι σίγουρα υπέροχη και έχει πολλά να δείτε και να κάνετε, αλλά αν έχετε τον χρόνο βγείτε και λίγο εκτός καθώς οι ομορφιές του νομού γενικότερα είναι αμέτρητες! Εδώ θα δούμε κάποια από τα πιο σημαντικά αξιοθέατα και μέρη σε κοντινή απόσταση από την πόλη που δεν πρέπει να χάσετε όταν βρεθείτε στο Ηράκλειο.
AΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ
Η ιστορική Κνωσός, ο σηµαντικότερος αρχαιολογικός χώρος της Κρήτης, και ένας από τους σημαντικότερους της χώρας βρίσκεται µόλις 5 χλµ. νοτιοανατολικά του Ηρακλείου. Το εντυπωσιακό ανάκτορο του βασιλιά Μίνωα, οι κατοικίες και τα νεκροταφεία δίνουν µια αρκετά σαφή εικόνα του µεγαλείου του µινωικού πολιτισµού. Το ανάκτορο της Φαιστού είναι το δεύτερο σηµαντικότερο µετά της Κνωσού και εκεί βρέθηκε ο περίφηµος δίσκος της, που µέχρι σήµερα δεν έχει καταφέρει κανείς να ερμηνεύσει, ενώ κι η Γόρτυνα συγκεντρώνει ρωμαϊκά ευρύματα που µαρτυρούν την ύπαρξη µιας ισχυρής πολιτείας.
ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ
Μόλις 15 χλµ. νότια από το Ηράκλειο, στο χωριό Μυρτιά, «κρύβεται» ένα µουσείο που από το 1983 αποδίδει τιµή στον σπουδαίο άνθρωπο του πνεύµατος, συγγραφέα, στοχαστή, φιλόσοφο, και ταξιδευτή Νίκο Καζαντζάκη. Εκτός από τη µόνιµη έκθεση αποκλειστικά αφιερωµένη στο έργο και τη ζωή του, λαμβάνει χώρα µια πληθώρα εκδηλώσεων και φεστιβάλ µε κεντρικό άξονα τον µεγάλο συγγραφέα. (Θερινό ωράριο (Απρίλιος – Οκτώβριος), καθηµερινά 09:00-17:00, www.kazantzaki.gr)
AΓΙΑ ΠΕΛΑΓΙΑ
Η Αγία Πελαγία, 21 χλµ. δυτικά του Ηρακλείου, αποτελεί ιδανικό ορµητήριο για καλοκαιρινές απολαύσεις σε θάλασσες βραβευµένες µε Γαλάζια Σηµαία. Ακριβώς απέναντι η νήσος Ντία (από τον Δία), όπου υπάρχουν τα διάσηµα κρι-κρι, είναι επίγειος παράδεισος κυρίως για όσους διαθέτουν σκάφος. Κοντά στην περιοχή υπάρχει επίσης και το αναπαλαιωμένο ομώνυμο µμοναστήρι.
ΠΑΡΑΛΙΕΣ
Οι παραλίες σε αυτό το «κοµµάτι» του νησιού είναι ακαταµάχητες. Προς τα ανατολικά, µέχρι τη Χερσόνησο, τις προτιµήσεις κερδίζουν ο Καρτερός, ο Βαθιανός Κάµπος, οι Γούρνες, οι Γούβες, ο Αντισαράς και ο Σαραντάρης. Από την άλλη πλευρά προς τα δυτικά, µια βουτιά θα απολαύσετε στα Ελληνοπεράµατα, στο Παλιόκαστρο, τη Λυγαριά, την Ψαροµούρα και στον Μονοναύτη. Το δυσπρόσιτο Αγιοφάραγγο και τα χίπικα Μάταλα είναι επίσης από τα highlights της περιοχής!
Τip: Για µία κοντινή βουτιά επιλέξτε την αµµώδη παραλία της Αµµουδάρας, που βρίσκεται περίπου 6 χλμ. δυτικά από το κέντρο του Ηρακλείου. Αποτελεί πλέον προάστιο της πόλης, αφού γνωρίζει ιδιαίτερη τουριστική ανάπτυξη, ενώ η ακρογιαλιά εκτείνεται σε µήκος 7 χλµ. έως τις εκβολές του Αλµυρού ποταµού. Σε όλη την ακτή λειτουργούν οργανωµένες πλαζ µε ξαπλώστρες, οµπρέλες, beach bars αλλά και θαλάσσια sports, ενώ το βράδυ το κέντρο της παραλίας σφύζει από ζωή µε πολλές επιλογές για διασκέδαση.
