Τα Τζουμέρκα (ή Αθαμανικά όρη) είναι ακόμα ένα ακατέργαστο διαμάντι της φύσης και τα χωριά τους παρόλο που κερδίζουν διαρκώς το ενδιαφέρον των ταξιδιωτών παραμένουν ακόμα μακριά από τις “σειρήνες” της τουριστικής ανάπτυξης και για αυτό άλλωστε είναι τόσο ξεχωριστά!
Από την Τίτη Βελοπούλου ([email protected]) 
ΠΡΑΜΑΝΤΑ
Αυτό το κεφαλοχώρι, έδρα των βόρειων Τζουµέρκων, θα σας ξαφνιάσει µε την ασύγκριτη θέα που προσφέρει λόγω της προνοµιακής τοποθεσίας του στους πρόποδες της κορυφής της Στρογγούλας (στα 2.107 µ.) στην κεντρική Πίνδο. Και όσο πιο ανυπότακτο και δυσπρόσιτο (εξαιτίας της φιδογυριστής διαδροµής του) φαίνεται, άλλο τόσο σε προκαλεί να ανακαλύψεις τον παραδοσιακό οικισµό και τα άγρια τοπία που τον περιβάλλουν. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια πολυτελείς ξενοδοχειακές µονάδες που έχουν ανοίξει δείχνουν ότι βρίσκεται ακόµα σε εµβρυακό στάδιο τουριστικής ανάπτυξης µε δυνατότητες, ωστόσο, που µπορούν να τον απογειώσουν!
Τι να κάνετε
• Πάρτε µια γεύση από την καθηµερινή ζωή των ντόπιων στην κεντρική πεζοδροµηµένη πλατεία όπου δεσπόζει η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής και η λιθανάγλυφη βρύση Αράπης µε γάργαρο δροσερό νερό.
• Επισκεφθείτε την ιστορική µονή της Αγίας Παρασκευής 3 χλµ. ανατολικά του χωριού, µεταξύ Πραµάντων και Μελισσουργών. Εξίσου φηµισµένη είναι και η µονή Κηπίνας (χρονολογηµένη το 1212) µετά τον οικισµό των Χριστών (12,5 χλµ.). Κρεµασµένη πάνω από τον δρόµο που οδηγεί στους Καλαρρύτες «κυριαρχεί» στην εσοχή ενός κατακόρυφου βράχου.
Μονή Κηπίνας
• Αν και δεν είναι πολύ γνωστό, το σπήλαιο της Ανεµότρυπας (µόλις 4 χλµ. από το χωριό Πράµαντα) είναι από τα οµορφότερα στην Ελλάδα. Σταλακτίτες, σταλαγµίτες, καταρράκτες, λίµνες και ιδιαίτερα χρώµατα προσφέρουν ένα φαντασµαγορικό θέαµα που δεν πρέπει να χάσετε! Εισ. €3 (καθηµερινά 10:00-17:00, ξεναγήσεις ανά 1 ώρα, τηλ. 26590 61516, κιν. 6958 054441).
• Αν έχετε χρόνο, οδηγήστε µέχρι το χωριό Καταρράκτη (20 χλµ. από τα Πράµαντα) για να θαυµάσετε τον περίφηµο δίδυµο καταρράκτη µε ύψος πτώσης 90 µ., ένα θαύµα της φύσης!
• Νιώστε την αδρεναλίνη να εκτοξεύεται κάνοντας rafting στα ορµητικά νερά του ποταµού Άραχθου (raftingioannina.gr).
• Kαι µην ξεχνάτε ότι εδώ βρίσκεται το Εθνικό Πάρκο Τζουµέρκων Περιστερίου & Χαράδρας Αράχθου, από τους πιο σηµαντικούς εθνικούς δρυµούς της χώρας. Στην 820 τ. χλµ. της έκτασής του θα χορτάσετε πεζοπορικές διαδροµές και χάζι σε τοπία απαράµιλλου φυσικού κάλλους (www.tzoumerka-park.gr).
Που να μείνετε
• Σε ένα από τα 12 άνετα και classy δωµάτια του πολυτελούς Resort Οrizontes Τzoumerka, µόλις 1,5 χλµ. από τα Πράµαντα µέσα σε ένα καταπράσινο δάσος. Στα δυνατά του σηµεία το εστιατόριο µε πατροπαράδοτες νοστιµιές και ένα cozy café-bar µε ασυναγώνιστη θέα, ανοιχτά και για µη ενοίκους. Από €67 (Οικισµός Τσόπελα, τηλ.26590 61002, www.orizontestzoumerkon.gr).
Resort Οrizontes Τzoumerka
• Στο Ανάβαση Μοuntain Resort, µια εξαιρετική πρόταση ειδικά για οικογένειες. Ξεχωρίζει για τη σπιτική ατµόσφαιρα και το παραδοσιακό ύφος στα 13 δωµάτια (εκ των οποίων 2 σουίτες), καθώς και για το πλούσιο σε τοπικά εδέσµατα πρωινό. Στα συν η θερµαινόµενη πισίνα. Από €65 (τηλ. 26590 61141, www.anavasi-mountainresort.gr).
• Στο Ξενείον, µόλις 2 χλµ. από τα Πράµαντα µε 10 ανεξάρτητα και πλήρως εξοπλισµένα διαµερίσµατα µε καλαίσθητη διακόσµηση και υπέροχη θέα. Από €70 (τηλ. 26590 62350,
www.xenion.gr).
Ανακαλύψαμε την καλύτερη ταβέρνα στα Τζουμέρκα!
Που να φάτε
Στη φηµισµένη χασαποταβέρνα του Μπούντζα στην πλατεία, ακριβώς πίσω από τον ναό της Αγίας Παρασκευής. Εκτός από τα ζουµερά ψητά δοκιµάστε το κατσικάκι µε χόρτα στη γάστρα, προβατίνα κοντοσούβλι και το σπιτικό γαλοτύρι (καθηµερινά 08:00-01:00, τηλ. 26590 61235).
Πως να πάτε
Aφενός µπορείτε να φτάσετε από τα Ιωάννινα στα Πράµαντα µέσω της επαρχιακής οδού Ιωαννίνων- Συρράκου (67 χλµ., διάρκεια 1 ώρα και 45’), αλλά ο δρόµος είναι γεµάτος στροφές, γι’ αυτό προτιµήστε να περάσετε µέσω Καλεντζίου και των υπόλοιπων χωριών. Η διαδροµή είναι πιο σύντοµη κατά 10′ και πιο ευχάριστη, ενώ δίνει και την ευκαιρία να διασχίσετε τη σιδερένια γέφυρα του Άραχθου απ’ όπου θα δείτε και ό,τι απέµεινε από το γεφύρι της Πλάκας.
Φωτό: Μίλτος Καρανίκας
ΑΧΤΥΠΗΤΟ ΔΙΔΥΜΟ
Μιας και βρίσκεστε στα Πράµαντα αξίζει να διανύσετε οδικώς τα 20 χλµ. (διάρκεια ούτε 1 ώρα) που σας χωρίζουν από τα δύο οµορφότερα Τζουµερκοχώρια. Ακόµα κι αν ο ελικοειδής δρόµος σάς κουράσει, το Συρράκο και οι Καλαρρύτες θα σας αποζηµιώσουν! Δεν έχουν χαρακτηριστεί τυχαία τόποι ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.
Αφιέρωμα: Ο Τάσος Δούσης σε ταξιδεύει στην Ήπειρο που πρέπει επιτέλους να ανακαλύψεις! (Photos)
ΚΑΛΑΡΡΥΤΕΣ
Χαθείτε στα λιθόκτιστα καλντερίµια του γραφικού οικισµού, σκαρφαλωµένου στα 1.200 µ., και περιεργαστείτε το ξυλόγλυπτο τέµπλο και τον πολυέλαιο από την Τεργέστη που κοσµούν την εκκλησία του. Μετά χαλαρώστε µε µια κούπα ελληνικό καφέ σε ένα από τα πιο ξακουστά καφενεία της Ελλάδας, αυτό του Ναπολέοντα Ζαγκλή (τηλ. 26590 61518, κιν. 6972 265961,www.xenonasnapoleon.com) 30 µ. από την πλατεία του χωριού, και ακούστε ιστορίες από ντόπιους για τους πρώτους αργυροχρυσοχόους που γεννήθηκαν εδώ – ανάµεσά τους o Σωτήριος Βούλγαρης, ο ιδρυτής του διάσηµου οίκου κοσµηµάτων Bvlgari! Αν σας βρει το σούρουπο, µην ανησυχείτε. Οι δυο-τρεις ξενώνες του χωριού (αυτός του Ναπολέοντα Ζαγκλή, το Πετράδι 1873 και το Αρχοντικό Βογιάρου) θα σας έχουν στα πούπουλα…
ΣΥΡΡΑΚΟ
Από τους Καλαρρύτες, σε 22 χλµ. και αφού διασχίσετε τον Καλαρρύτικο ποταµό που τα χωρίζει, προσεγγίζετε το έτερο διαµαντάκι, το Συρράκο. Γενέτειρα µεγάλων ποιητών, ταξιδεµένων και δαιµόνιων εµπόρων, οπλαρχηγών και ευεργετών και ντυµένο κι αυτό απ’ άκρη σ’ άκρη µε πέτρα, θα σας µαγνητίσει. Σεργιανίστε πεζή τα στενοσόκακά του µε τα επιβλητικά αρχοντικά (ορισµένα εξ αυτών στεγάζουν τους ελάχιστους ξενώνες του όπως o Σταυραετός, το Casa La Noi και το Casa Calda), δείτε στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου τον χρυσοκέντητο Επιτάφιο και το διπλοσκαλιστό τέµπλο και τέλος κάντε µια στάση να θαυµάσετε την περίτεχνη βρύση Γκούρα. Ολοκληρώστε τη βόλτα σας στο σπίτι του ποιητή Κώστα Κρυστάλλη, που στεγάζει το µουσείο-βιβλιοθήκη, και στα δύο λαογραφικά µουσεία του για να αποκτήσετε µια εικόνα από τον τρόπο ζωής των Συρρακιωτών (απευθυνθείτε στους ξενώνες για να σας παραπέµψουν στον υπεύθυνο).
ΚΑΛΕΝΤΖΙ
Aυτός ο ορεινός οικισµός βρίσκεται σε υψόµετρο 620 µ. στα λεγόµενα Κατσανοχώρια, µόλις 30′ από τα Ιωάννινα. Mπορεί να µην ανήκει στους top δηµοφιλείς τουριστικούς προορισµούς, ωστόσο, δικαιούται να υπερηφανεύεται για δύο «συµµάχους». Ο ένας είναι η κοµβική τοποθεσία του, ιδανικό ορµητήριο για κάθε ταξιδιώτη που θέλει να ευχαριστηθεί την απόλυτη ηρεµία της φύσης όλο τον χρόνο ή την αδρεναλίνη του στα ύψη µε δραστηριότητες στα Τζουµέρκα. Ο δεύτερος είναι η άγρια φυσική οµορφιά του, που κάθε εποχή το µεταµορφώνει σε ένα διαφορετικό σκηνικό.
Tι να δείτε/κάνετε
• Περιδιαβείτε στα λιθόκτιστα καλντερίµια του οικισµού.
• Επισκεφθείτε το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης «Θεόδωρος Παπαγιάννης» στο Ελληνικό (14 χλµ. από το Καλέντζι) για να δείτε τα εκπληκτικά γλυπτά και προσχέδια εµπνευσµένα από την Ήπειρο, καθώς και έργα απ’ όλη τη διαδροµή του διακεκριµένου Έλληνα γλύπτη. Εισ. €2 (καθηµερινά 09:30-15:00, τηλ. 26510 89220, www.theodoros-papagiannis.gr).
• Πεζοπορία µέχρι την πηγή Κλίφκης µε τον οµώνυµο καταρράκτη που χύνεται από ύψος 47 µ.! Εκεί θα φτάσετε εύκολα από έναν βατό χωµατόδροµο που ξεκινά µέσα από το Καλέντζι (και γνωρίζουν µόνο οι ντόπιοι) και καταλήγει σε ένα τσιµεντόστρωτο καλντερίµι. Ακολουθήστε το γιατί θα σας οδηγήσει σε τρεις πανέµορφους καταρράκτες και έναν παλιό µύλο.
• Κάντε µια στάση για να δείτε το µισογκρεµισµένο πλέον ιστορικό γεφύρι της Πλάκας (17 χλµ. από το Καλέντζι). Το µεγαλύτερο µονότοξο των Βαλκανίων που για 150 ολόκληρα χρόνια ένωνε τις δύο όχθες του Άραχθου ποταµού και κατέρρευσε τον Φεβρουάριο του 2015 από τις έντονες βροχοπτώσεις.
• Νιώστε µια δυνατή εµπειρία κάνοντας rafting στα ορµητικά νερά του Άραχθου.
• Από το Καλέντζι αδράξτε την ευκαιρία να γνωρίσετε τα γεµάτα εκπλήξεις Τζουµερκοχώρια.
Φωτό: Βασίλειος Πατερούσης, Μίλτος Καρανίκας
Δυστυχώς: Δείτε πώς έχει καταντήσει σήμερα το ξακουστό γεφύρι της Πλάκας! (Photos, Video)
RODAMI
Alternative stay
Αν ονειρεύεστε το ιδανικό ορµητήριο για να ανακαλύψετε τα µυστικά του άγριου τοπίου στα βόρεια Τζουµέρκα, τότε ο παραδοσιακός πετρόκτιστος ξενώνας Ροδάµι στο Καλέντζι Κατσανοχωρίων είναι αυτό ακριβώς που αναζητάτε! Στεγάζεται στο πατρικό σπίτι της οικογένειας Πατερούση, είναι εκ βάθρων ανακαινισµένος και το διατηρητέο αυτό αρχοντικό του 1833 «υπόσχεται» µια αξέχαστη εναλλακτική απόδραση σε value for money πακέτο!
Με δυνατότητα φιλοξενίας 4-6 ατόµων, οι τρεις ανεξάρτητες κατοικίες (µε πλήρως εξοπλισµένη κουζίνα, δορυφορική TV/DVD, WiFi) που ενδείκνυνται για µεγάλες παρέες και οικογένειες, ξεχωρίζουν για τη σπιτική θαλπωρή, το rustic ύφος και τις λειτουργικές ανέσεις τους. Όσο για τον κοινόχρηστο χώρο, κατώι, όπου σερβίρεται και το πατροπαράδοτο πρωινό, οι ένοικοι µπορούν να ξαποστάσουν διαβάζοντας ένα βιβλίο, να γευτούν τοπικές συνταγές στην τραπεζαρία και να παίξουν επιτραπέζια παιχνίδια. Ανοιχτός όλο τον χρόνο. Aπό €20/άτοµο χωρίς πρωινό (Καλέντζι-Τζουµέρκα, κιν. 6944 196413, www.rodami.gr).
Highlights
• Η πληθώρα δραστηριοτήτων όπως rafting στον Άραχθο, ιππασία, mountain bikes, jeeping, ορεινή πεζοπορία και τοξοβολία, που διοργανώνουν οι ιδιοκτήτες ανάλογα µε την εποχή.
• Ο πανέµορφος εξωτερικός χώρος του σε µια ιδιωτική έκταση 2 στρεµµάτων µε ολάνθιστους κήπους.
• Η eco friendly φιλοσοφία του, καθώς αξιοποιεί ανανεώσιµες πηγές ενέργειας!
Διαβάστε το μεγάλο αφιέρωμα σε ολόκληρο το νομό Ιωαννίνων στο Icons Travellers που κυκλοφορεί!
